نقد ترامتنی رمان های «در حضر» و «در سفر» مهشید امیر شاهی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: انگلیسی
مشاهده: 96

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GHALEB-11-1_004

تاریخ نمایه سازی: 2 مهر 1403

چکیده مقاله:

با کشف انواع ارتباط متن­ها با یک دیگر و نیز با شبه­ متن­ های دیگر و تاثیر بر دریافت مخاطب، دامنه اصطلاح بینامتنیت به مفهوم نظری ترامتنیت گسترش پیدا کرد؛ مفهومی که به بررسی انواع روابط ممکن بین یک متن با غیر خود می­پردازد. با تقسیم­ بندی این روابط توسط ژرار ژنت به پنج نوع بینامتنیت، فرامتنیت، سرمتنیت، پیرامتنیت و زبر­متنیت، ابعاد گوناگون متن روشن­ تر گردید. در پژوهش پیش ­رو، با بررسی دو رمان «در حضر» و «در سفر» از مهشید امیرشاهی و شبکه ترامتنی این آثار، در صدد رسیدن به جنبه­ های گوناگون متن در شعاع دست یابی به جهانی گسترده­ تر از متن مکتوب و در نهایت خوانشی نظام­ مند از آثار مذکور بوده ایم. این شبکه قدرت مند، علاوه بر جلب توجه خواننده به روایت هر اثر، به بیرون کشیدن لایه­ های معنایی و شکستن زبان آن تاکید می­ کند و به چه گونه گی آشکار شدن زوایای پنهان و آشکار متن در سایه نقد ترامتنی و چه گونه گی دست یافتن به درک و دریافت جدید و عمیق نسبت به متن پاسخ می­ دهد.نتایج حاصل از این خوانش جدید، با بهره­ گیری از روش تحلیل محتوا و تاکید بر مطالعات کتاب خانه یی، اسناد تاریخی و گزارش­ های رسانه یی، نشان می­ دهد که روابط ترامتنی با ارزیابی جریان­ های درون متنی و برون­ متنی خود، عنصری اساسی برای فهم ادبیات و هر متن دیگری است؛ فرایندی که با نشان دادن روابط پنهان و آشکار میان آثار و حتا آثار با محیط اجتماع خود، سبب درخشش و تاثیرگذاری آن­ ها می­ شود.با کشف انواع ارتباط متن­ها با یک دیگر و نیز با شبه­ متن­ های دیگر و تاثیر بر دریافت مخاطب، دامنه اصطلاح بینامتنیت به مفهوم نظری ترامتنیت گسترش پیدا کرد؛ مفهومی که به بررسی انواع روابط ممکن بین یک متن با غیر خود می­پردازد. با تقسیم­ بندی این روابط توسط ژرار ژنت به پنج نوع بینامتنیت، فرامتنیت، سرمتنیت، پیرامتنیت و زبر­متنیت، ابعاد گوناگون متن روشن­ تر گردید. در پژوهش پیش ­رو، با بررسی دو رمان «در حضر» و «در سفر» از مهشید امیرشاهی و شبکه ترامتنی این آثار، در صدد رسیدن به جنبه­ های گوناگون متن در شعاع دست یابی به جهانی گسترده­ تر از متن مکتوب و در نهایت خوانشی نظام­ مند از آثار مذکور بوده ایم. این شبکه قدرت مند، علاوه بر جلب توجه خواننده به روایت هر اثر، به بیرون کشیدن لایه­ های معنایی و شکستن زبان آن تاکید می­ کند و به چه گونه گی آشکار شدن زوایای پنهان و آشکار متن در سایه نقد ترامتنی و چه گونه گی دست یافتن به درک و دریافت جدید و عمیق نسبت به متن پاسخ می­ دهد. نتایج حاصل از این خوانش جدید، با بهره­ گیری از روش تحلیل محتوا و تاکید بر مطالعات کتاب خانه یی، اسناد تاریخی و گزارش­ های رسانه یی، نشان می­ دهد که روابط ترامتنی با ارزیابی جریان­ های درون متنی و برون­ متنی خود، عنصری اساسی برای فهم ادبیات و هر متن دیگری است؛ فرایندی که با نشان دادن روابط پنهان و آشکار میان آثار و حتا آثار با محیط اجتماع خود، سبب درخشش و تاثیرگذاری آن­ ها می­ شود.

کلیدواژه ها:

ترامتنیت ، ژرار ژنت ، رمان های در حضر و در سفر و مهشید امیرشاهی.

نویسندگان

آمنه عرفانی فرد

دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانش گاه شهید بهشتی، تهران، ایران

علیرضا پورشبانان

دانش یار زبان و ادبیات فارسی، گروه عمومی دانش گاه هنر، تهران، ایران