نگاهی تطبیقی به مواجهه آیینیک با موافقت نامه داوری در دادگاه (نقد رای هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور به شماره ۰۲۰۰۰۲۳ مورخ ۲۳/۸/۱۴۰۲)

درج شرط داوری در قرارداد، طرفین را ملزم به حل وفصل اختلاف از طریق داوری و خودداری از مراجعه به دادگاه می کند. با وجود این، ممکن است یکی از طرفین نسبت به طرح دعوا در دادگاه اقدام کند. در چنین فرضی مسائل شکلی مهمی قابل طرح است. از جمله اینکه اثر طرح دعوای خواهان بر عدول از شرط داوری چیست و یا ایراد نمودن یا ننمودن خوانده نسبت به وجود شرط داوری چه تاثیری بر صلاحیت دادگاه دارد و آیا دادگاه می تواند بدون ایراد خوانده نیز از رسیدگی ماهوی خودداری کند؟ رای هیات عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور، با تاکید بر اثر شرط داوری بر منع دادگاه از رسیدگی ماهوی، مسائل فوق را مورد توجه قرار نداده است. در این پژوهش ضمن نقد و بررسی رای اصراری صادره و تحلیل ابعاد مختلف ایراد خوانده به شرط داوری و تکلیف دادگاه در این زمینه و بحث از ماهیت حق ناشی از توافق بر داوری، بر این نتیجه تاکید شده است که نقش اراده طرفین در استناد یا عدول از شرط داوری باید مورد توجه دادگاه­ها قرار گیرد؛ چیزی که در رای هیات عمومی دیوان چندان به روشنی بررسی نشده است.

کلیدواژه ها:

Arbitration agreement ، procedural pleas ، objection of arbitration clause ، موافقت نامه داوری ، ایراد آیین دادرسی ، ایراد به شرط داوری