وردش های فضایی- زمانی روزهای برف پوشان در پهنه شمال غرب ایران با استفاده از داده های دورسنجی

در این پژوهش وردش های فضایی – زمانی روزهای برف پوشان (SCDs) در این منطقه با استفاده از داده های نسخه ششم سنجنده مادیس تررا و مادیس آکوا به صورت روزانه در بازه زمانی ۲۰۲۰-۲۰۰۳ واکاوی شد. به منظور کاهش اثر ابرناکی سه الگوریتم بر روی داده ها اعمال شد. برای الگوی رقومی ارتفاع، از مدل رقومی سطحی (DSM) سازمان اکتشافات فضایی ژاپن استفاده شد. ارتباط بین دو مولفه فنولوژیک برف-پوش (SCAs و SCDs) و پیوند شمار SCDs با مولفه توپوگرافیکی ارتفاع مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان از افزایش SCDs در ماه های نوامبر، دسامبر و ژانویه دارد. بیشینه SCDs در ژانویه مربوط به توده کوهستانی سبلان و سپس سهند می باشد. کاهش SCDs در ماه های بهاره و تابستانه نیز متاثر از دو عامل عرض جغرافیایی و ارتفاع می باشد. بیشینه مطلق SCDs در این منطقه با ۱۶۰ روز در سال در بلندی های سبلان مشاهده می شود. بررسی تغییرات روزهای برف پوشان در ماه های مارس و آوریل نشان از کاهش SCDs در طبقات ارتفاعی بلند دارد. درعین حال، الگوی افزایشی SCDs در نوامبر و دسامبر را در بسیاری از کمربندهای ارتفاعی نشان می دهد. واکاوی ارتباط SCAs و SCDs در ماه های مختلف مشخص کرد که در پهنه های دارای SCDs بیشتر (ارتفاعات) به سبب کاهش سطوح توپوگرافی، از SCAs کاسته شده است. ارتباط وردش های SCDs با ارتفاع نیز نشان داد که کمینه SCDs در تمامی باندهای ارتفاعی (حتی ارتفاعات بالای ۳۵۰۰ متر با ۴ روز) در اوت و بیشینه آن در دسامبر با ۲۲ روز در ارتفاع ۳۵۰۰ متر روی داده است. SCDs با افزایش ارتفاع در مناطق کوهستانی ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ متری، به دلیل افزایش شیب زمین و ناپایداری SC بر روی سطوح پرشیب کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

روزهای برف پوشان ، سطوح برف پوشان ، ارتفاع ، سنجنده مادیس ، شمال غرب ایران