ارزیابی توسعه کالبدی شهر تبریز به لحاظ فشردگی با رتبه بندی شاخص های رشد هوشمند شهری (مطالعه ی موردی منطقه ۲، ۴ و ۷)

با توجه به پراکندگی شهری در دنیا که در اثر توسعه شهرنشینی ایجاد شده است، تغییرات گسترده در شهرها و جمعیت آنها منجر به بحران های جمعیتی و زیست محیطی شده است. استراتژی های جدیدی از جمله رشد هوشمند برای غلبه بر این چالش با رویکرد هدایت شهرها به سمت رویکرد زیست محیطی پایدارتر ارائه شده است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی بوده؛ و جمع آوری اطلاعات مبتنی بر روش کتابخانه ای و پیمایشی بوده است. ارزیابی و رتبه بندی میان مناطق نیز از تکنیک تاپسیس و آنتونی به همراه آزمون Anova استفاده شد. برای بررسی میزان فشردگی شهر تبریز روش تسای، مدل هلدرن و... به کار گرفته شده است. با توجه به یافته های تحقیق نتایج تحقیق نشان می دهد که منطﻘهی ۲ شهرداری تبریز با نمره ی تاپسیس ۷۳۵۸/۰ در رتبه اول قرار گرفت و منطﻘهی ۷ نیز با نمره ی تاپسیس ۰۴۷۹/۰ در رتبه آخر و کم برخوردارترین منطقه از لحاظ رشد هوشمند شهری قرار گرفت و منطقه ۴ هم با نمره تاپسیس ۰۹۲۸/۰ منطقه نیمه برخوردار می باشد. همچنین از نظر میزان فشردگی هم مدل تسای و مدل هلدرن نیز نشان می دهد که درصد رشد ناشی از جمعیت شهر از ۳۱/۸۷ درصد به ۹۵ درصد رسیده است که نشانه ای از فشرده تر شدن این کلانشهر طی دوره ۱۳۷۵-۱۳۹۵ می باشد. تحلیل ضریب سطح زیر بنا نیز نشان می دهد که با افزایش این ضریب در شهر تبریز بر میزان تراکم این شهر افزوده شده است. میانگین این ضریب برای سال ۱۳۸۵، ۵۱/۲ و سال ۱۳۹۵، ۹۹/۲ بوده است که نشان از افزایش فشردگی و متراکم تر شدن دارد.

کلیدواژه ها:

شهر فشرده ، رشد هوشمند ، شهر پراکنده ، توسعه کالبدی ، شهر تبریز.