گزارش زنبور (Conomorium patulum (Hym.: Pteromalidae از ایران

در بررسی هایی که طی سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۲ به منظور شناسایی دشمنان طبیعی پروانه دم قهوه ای بلوط Euproctis chrysorrhoea (L.) در جنگلهای ارسباران انجام شد، گونه های متعددی از عوامل شکارگر و پارازیتوئید آفت از نقاط مختلف این جنگل جمع آوری و شناسایی شدند. در تیر ماه ۱۳۸۲ از روی شفیره های آفت جمع آوری شده از روی بلوط در منطقه هجراندوست، ۳۰ نمونه زنبور )شامل ۲۶♀ و ۴♂) جداسازی گردید. تعدادی از این نمونه ها جهت شناسایی به موزه تاریخ طبیعی سوئیس ارسال گردید و تحت نام Conomorium patulum (Walker) تعیین هویت شد. نمونه های شناسایی شده در کلکسیون حشرات مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی نگهداری می شود. در این زنبور سر برجسته و متورم (عریض تر از سینه)، شاخک ۱۰ بندی و بند آخر دارای سه بند فرعی (در نرها شاخک حالت فشرده دارد)، چشمهای مرکب به رنگ قهوه ای تیره، سر و سینه به رنگ تیره و با حالت Annulated یا انعکاس رنگین کمانی، پاها و شکم قهوه ای رنگ، در افراد ماده شکم اندکی کشیده تر و قسمت وسط آن دارای رنگ روشن تر از طرفین و طول بدن حشره ۸/۲-۶/۲ میلیمتر می باشد. حشرات زیادی از جمله گونه های زیر به عنوان میزبان برای این زنبور پارازیتوئید از نقاط مختلف دنیا گزارش شده است: Grapholitha molesta Busck., Euproctis chrysorrhoea L., Erannis defoliaria Cl., Archips rosana L., Archips podana Scop., Alsophila aescularia Schiff., Operophthera brumata L., Orgya antiqua L., Pandemis heparana Den. & Sch., Yponomeuta malinellus Zell. جنس Conomoriumو گونه Conomorium patulum (Walker, ۱۸۳۵) برای اولین بار از ایران گزارش می شود.

کلیدواژه ها:

ارسباران ، پروانه دم قهوه ای بلوط ، زنبور پارازیتویید و Conomorium patulum