تجزیه ژنتیکی عملکرد و کیفیت علوفه در والدین و خانواده های ناتنیFestuca arundinacea

به منظور تخمین وراثت پذیری، بازده ژنتیکی حاصل از گزینش و رابطه ژنتیکی بین عملکرد و کیفیت علوفه در Festuca arundinacea، از ۲۰ ژنوتیپ در خزانه پلی کراس بذرگیری بعمل آمد. ارزیابی نتاج ناتنی و کلن های والدینی در قالب طرح کاملا تصادفی در ۴ تکرار به مدت ۲ سال در مجتمع تحقیقاتی البرز انجام شد و صفات عملکرد علوفه، تاریخ خوشه دهی، ارتفاع بوته، محیط طوقه، درصد قابلیت هضم، درصد پروتئین خام، درصد قند محلول، درصد فیبر خام، درصد خاکستر و درصد ADFدر تک بوته ها اندازه گیری شد. برآورد وراثت پذیری عمومی برای عملکرد علوفه و سایر صفات مورفولوژیکی متوسط تا زیاد (۹۲/۰ تا ۴۴/۰ h۲b=) بود. مقادیر وراثت پذیری های خصوصی(h۲n) و (h۲op) برای عملکرد علوفه متوسط و برای تاریخ ظهور خوشه زیاد و مشابه والدین بودند که بیانگر اهمیت واریانس افزایشی به عنوان مهمترین جزء کنترل کننده این دو صفت بود. میزان وراثت پذیری خصوصی برای ارتفاع بوته و محیط طوقه کم و ناچیز بود که اهمیت ژنهای غیرافزایشی در کنترل ژنتیکی این دو صفت را نشان می داد. برای کلیه صفات کیفی وراثت پذیری عمومی متوسط تا زیاد (۳۱/۰ تا ۶۸/۰h۲b=) بود. با این حال، مقدار وراثت پذیری های خصوصی h۲n و h۲op برای درصد قابلیت هضم و قندهای محلول در آب کم و برای سایر صفات کیفی در حد متوسط تا زیاد بود که اهمیت ژنهای غیرافزایشی در کنترل درصد قابلیت هضم و قندهای محلول و نقش ژنهای افزایشی را در کنترل سایر صفات کیفی نشان می داد. نتایج حاصل از پیش بینی بازده ژنتیکی نشان داد که با گزینش ۲۰ درصد از ژنوتیپ ها در هر نسل احتمال ۱۴ و ۲۰ درصد موفقیت به ترتیب در افزایش عملکرد علوفه و تاریخ ظهور خوشه وجود دارد. ضرایب همبستگی ژنتیکی بین قابلیت هضم و درصد قندهای محلول در آب مثبت و معنی دار بود، در حالی که، همبستگی بین پروتئین خام و قندهای محلول به صورت پایداری منفی و معنی دار بود. همبستگی ژنتیکی بین قابلیت هضم و پروتئین خام ناپایدار و در نسل های والدین و نتاج متفاوت بود. عملکرد علوفه با صفات قابلیت هضم و قندهای محلول همبستگی منفی، ولی غیرمعنی دار و با پروتئین خام همبستگی منفی و معنی دار داشت.

کلیدواژه ها:

Festuca arundinacea ، عملکرد ، کیفیت ، وراثت پذیری ، بازده ژنتیکی و همبستگی ژنتیکی