بررسی تنوع ژنتیکی در اکوتیپ های علف باغ ( (Dactylis glomerata L.با استفاده از نشانگرهای RAPD

تعیین تنوع ژنتیکی مواد گیاهی قبل از شروع برنامه­های اصلاحی و مطالعات ژنتیکی ضروریست. در این مطالعه تنوع ژنتیکی درون و بین ۱۵ اکوتیپ داخلی به همراه ۷ اکوتیپ خارجی و ۳ اکوتیپ با مبدا نامشخص علف­باغ با استفاده از نشانگرهای RAPD مورد مطالعه قرار گرفتند. از ۴۰ آغازگر مورد ارزیابی، ۸ آغازگر ۷۳ نوار چندشکل تولید کردند. تعداد کل نوارهای چندشکل در درون اکوتیپ­ها از ۲۵ تا ۴۹ نوار متغیر بود. میانگین تنوع ژنتیکی کل و درون اکوتیپ­ها به ترتیب ۲۹۱/۰ و ۱۸۱/۰ و ضریب تمایز ژنی ۳۷۸/۰ برآورد شد. تجزیه واریانس مولکولی نیز نشان داد که بخش اعظم تغییر پذیری در درون اکوتیپ­ها (۲۸/۷۸ %) می­باشد. براساس تجزیه خوشه­ای، ۲۵ اکوتیپ علف­باغ در ۸ گروه مجزا قرار گرفتند. گروه­بندی براساس داده­های مولکولی انطباقی با گروه­بندی جغرافیایی اکوتیپ­ها نداشت. در تجزیه به مولفه­های هماهنگ اصلی، سه مولفه اول ۴۸/۵۹ درصد از تغییرات را توجیه کردند. گروه­بندی اکوتیپ­ها با استفاده از دو مولفه هماهنگ اول و دوم نتایج حاصل از تجزیه خوشه­ای را تا حدودی تایید کرد. تجزیه خوشه­ای براساس داده­های مورفولوژیکی، اکوتیپ­ها را به چهار گروه تقسیم کرد ولی تطابق زیادی بین نتایج حاصل از داده­های مورفولوژیکی و مولکولی مشاهده نشد. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، می­توان گفت تنوع ژنتیکی زیادی در درون اکوتیپ­های علف­باغ وجود دارد و در گزینش ارقام مطلوب می­تواند مورد استفاده قرار گیرد. از اکوتیپ های با فاصله ژنتیکی بیشتر نیز می­توان به منظور تلاقی در جهت تولید نسل­های در حال تفرق، جمعیت­های پایه برای مکان­یابی ژن­ها و بهره­مندی از پدیده هتروزیس استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

علف باغ ، تجزیه خوشه ای ، تنوع ژنتیکی ، نشانگرهای مولکولی ، .RAPD