ارزیابی تنوع عملکرد و کیفیت علوفه در اکسشن های گونه Agropyron trichophorum در شرایط دیم استان کرمانشاه

به منظور مقایسه عملکرد و کیفیت علوفه، ۲۴ اکسشن از گونه Agropyron trichophorum در قالب طرح بلوک­ کامل تصادفی در شرایط دیم با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورفولوژیک و کیفیت علوفه اندازه گیری شد. بیشترین میزان ضریب تغییرات ژنتیکی و وراثت­پذیری عمومی برای صفات طول برگ پرچم، تعداد ساقه در بوته و عملکرد علوفه خشک و کمترین مقدار برای صفات قابلیت هضم و فیبر محلول در شوینده اسیدی بدست آمد. صفات طول برگ پرچم، طول سنبله، تعداد ساقه در بوته، عملکرد علوفه خشک و کربوهیدرات های محلول بیشترین ضریب تغییرات محیطی را داشتند. صفات ارتفاع بوته، طول میانگره و طول برگ پرچم در سطح ۱% و صفات کربوهیدارت های محلول در آب و خاکستر در سطح ۵% همبستگی مثبت با عملکرد علوفه خشک داشتند. به طوری که صفت پروتئین خام در سطح ۵% همبستگی منفی با عملکرد علوفه خشک نشان داد. در بین اکسشن­های مورد بررسی برای صفات مورفولوژیک تنوع معنی­داری مشاهده گردید. نتایج حاصل از مقایسه میانگین صفات به روش دانکن در سطح ۵% نشان داد که اکسشن های ۱۰ (سمیرم)، ۲۴ (گرگان)،         ۲۳ (مازندران)، ۱۷ (میمند) و۵ (چهارمحال) برای صفت عملکرد علوفه برتر بودند، که دو اکسشن ۲۴ (گرگان) و ۱۰ (سمیرم) از نظر صفات کیفی نیز برتری داشتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای و تجزیه تابع تشخیص نیز دو اکسشن ۲۴ (گرگان) و ۱۰ (سمیرم) را در یک گروه قرار داد، بنابراین دو اکسشن ۲۴ (گرگان) و ۱۰ (سمیرم) با توجه به بررسی­های آماری انجام شده بر روی پارامترهای مورد بررسی در شرایط دیم استان کرمانشاه برتر بودند و به عنوان مواد ژنتیکی مناسب برای احیای مراتع یا برنامه­های اصلاحی معرفی می­شوند.

کلیدواژه ها:

Agropyron trichophorum ، عملکرد ، کیفیت علوفه