بررسی فاکتورهای موثر در تکثیر سماق (Rhus coriaria L.) به روش In vitro

سماق متعلق به تیره پسته ((Anacardiaceae و گونه خودروی جنس Rhus در ایران است که جوانه زنی بذر آن بسیار کم بوده و در طبیعت به صورت پاجوش تکثیر می‎گردد. در این تحقیق بهترین محیط کشت ریشه‎زایی و باززایی ریزنمونه‎های جوانه در گیاه سماق (Rhus coriaria L.) در شرایط این‎ویترو  مورد بررسی قرار گرفت. القاء کالوس با استفاده از محیط کشت MS حاوی ‎هورمون‎های IAA ,BA ,BAP ,TDZ و IBA انجام شد. براساس نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها حداکثر القاء کالوس و باززایی به ترتیب روی محیط کشت MS حاوی ۵/۰ میلی‎گرم در لیتر IAA و یک میلی‎گرم در لیتر BA به‎دست آمد. برای تعیین بهترین محیط کشت ریشه‎زایی با ترکیب هورمونی مناسب از محیط های کشت MS به صورت کامل، نصف و یک‎چهارم به‎همراه هورمون هایNAA ,IBA  وIAA  و بدون هورمون استفاده شد. بیشترین میزان ریشه‎زایی در محیط کشت MS کامل با غلظت ۱ میلی‎گرم در لیتر IBA رخ داد. تفاوت معنی‎داری بین غلظت ۱ و ۵ میلی‎گرم در لیتر IBA برای تعداد و طول ریشه مشاهده شد. در محیط کشت MS حاوی ۵ میلی‎گرم در لیتر IBA تعداد ریشه افزایش (۶/۳ عدد) و طول آن کاهش یافت. همچنین، محیط کشت های جامد و مایع برای میزان ریشه زایی تفاوت معنی داری را نشان دادند. البته بیشترین میزان ریشه زایی (۸۳/۴۴%) روی محیط کشت جامد حاصل گردید.

کلیدواژه ها:

سماق ، کشت بافت ، باززایی ، ریشه زایی