بررسی قابلیت ترکیب پذیری عمومی پایه های مختلف نر و ماده بنه ((Pistacia atlantica ) بر اساس صفات رویشی

هدف از این بررسی، ارزیابی قابلیت ترکیب پذیری عمومی درختان بنه (Pistacia atlantica) براساس صفات رویشی بود. به این منظور در سال ۱۳۸۲ تعداد ۱۰ پایه پدری با هفت پایه مادری درختان بنه در جزیره اسلامی دریاچه ارومیه تلاقی داده شدند. بذرهای حاصل از تلاقی در موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور کشت شد. صفات رشد طولی سالانه و قطر یقه نتاج حاصل در سال های ۱۳۸۵، ۱۳۸۶ و ۱۳۹۶ و سطح تاج پوشش و حجم چوب تنه در سال ۱۳۹۶ اندازه گیری گردید. برآورد قابلیت ترکیب پذیری بر اساس میانگین رشد سالانه و قطر یقه در نتاج تلاقی های مختلف در سال های ۱۳۸۵، ۱۳۸۶ و ۱۳۹۶ نشان داد که برترین ترکیب در سال ۱۳۸۵ F۱۲×M۱۰، در سال ۱۳۸۶ F۱۳×M۶ و در سال ۱۳۹۶ F۱۳×M۱۲ است. این موضوع نشان داد که نتاج قابلیت خود را در طول زمان نشان می دهند. در برآورد سال ۱۳۹۶ والد ماده ۱۳ و والد نر ۱۳ برترین والدین در صفت رشد طولی سالانه بودند، ولی نتاج حاصل از ترکیب آنها کمترین میانگین رشد طولی سالانه را داشتند. در صفت قطر یقه و سطح تاج پوشش، والد ماده ۱۳ و والد نر ۹ برترین والدین در این دو صفت بودند. به علاوه اینکه ترکیب آنها نتاجی با میانگین قطر یقه و سطح تاج پوشش بیشتری تولید نمود. نتایج این تحقیق حکایت از وجود هتروزیس بالا در این گونه و امکان اصلاح آن برای توسعه جنگل کاری و احیای رویشگاه ها با هدف تولید میوه و استحصال فراورده های صنعتی، دارویی و یا روغن خوراکی با عملکرد بیشتر روغن و تولید چوب دارد.

کلیدواژه ها:

انتخاب ، ژنوتیپ ، آزمایش نتاج ، والدین برتر ، Pistcia atlantica