القای پلی پلوئیدی در گیاه زینتی ارکیده گونه Phalaenopsis amabilis در شرایط درون شیشه ای

گیاه ارکیده گونه Phalaenopsis amabilisیکی از بهترین و شناخته شده­ترین گونه­های ارکیده است که به آسانی رشد کرده و قابلیت سازگاری خوبی دارد. این پژوهش به‎منظور القای پلی­پلوئیدی در گونه Phalaenopsis amabilis در شرایط درون شیشه­ای انجام شد. پژوهش به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و هر تکرار حاوی ۳ ریزنمونه­ جوانه جانبی به اندازه تقریبی ۳ میلی­متر دارای ۲ برگ با استفاده از هفت غلظت مختلف کلشی­سین شامل: صفر، ۰۱/۰، ۰۵/۰، ۱/۰، ۱۵/۰ ، ۲/۰ و ۲۵/۰ درصد در دو تیمار زمانی ۲۴ و ۴۸ ساعت انجام شد. ریزنمونه­ها پس از تیمار با کلشی­سین روی محیط کشت MS بدون هورمون کشت شدند. پس از گذشت ۱۰ هفته صفات مورفولوژیکی تحت تاثیر پلی­پلوئیدی ازجمله تعداد و اندازه برگ، تعداد و اندازه ریشه، طول و عرض سلول­های نگهبان روزنه، تعداد کلروپلاست و همچنین میزان زنده­مانی گیاهچه­ها مورد بررسی قرار گرفت. مشاهدات سیتولوژیکی برگ­های جدید کاملا رشد کرده به‎منظور  بررسی تعداد کروموزوم­های گیاهان به‎روش فلوسایتومتری مورد ارزیابی قرارگرفت. غلظت­های ۱۵/۰ درصد و ۲/۰ درصد کلشی­سین در گیاه ارکیده باعث القای بیشترین درصد پلی­پلوئیدی شد. همبستگی بعضی صفات مورفولوژیک با سطح پلی­پلوئیدی نشان داد که بعد از فلوسایتومتری بررسی خصوصیات روزنه و تعیین تراکم آن به تشخیص پلی­پلوئیدی کمک می­کند. اندازه سلولهای نگهبان در گیاهان پلی­پلوئید افزایش و تراکم آنها کاهش یافت. بر اساس این نتایج می‎توان از کلشی­سین برای تولید گیاهان پلی­پلوئید در ارکیده زینتی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

ارکیده ، کلشی سین ، صفات مورفولوژیکی ، فلوسایتومتری