ارزیابی تحمل به تنش شوری برخی اکوتیپ های رازیانه در شرایط گلخانه ای با استفاده از GT Biplot و GGE Biplot

DOR: ۹۸.۱۰۰۰/۱۷۳۵-۰۸۹۱.۱۳۹۸.۲۷.۲۱۷.۵۴.۲.۱۵۷۵.۳۲ به دلیل توسعه و افزایش زمین­ها­ی شور و کاهش زمین های کشاورزی مطلوب برای کاشت، شناسایی گیاهان دارویی مقاوم به شوری اهمیت زیادی دارد. به همین منظور آزمایشی برای شناسایی اکوتیپ های پایدار رازیانه در سه سطح تنش شوری طی سال های ۹۴-۱۳۹۳ در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام گردید. آزمایش به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با دو فاکتور A (اکوتیپ های سردشت، سقز، کرمان، تبریز، سبزوار، روم، خوسف، بجنورد، مشهد و شبستر) و فاکتور B (سه سطح شوری سه، شش و نه دسی‎زیمنس ‎بر متر از نمک Nacl) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که در تنش سه ۷۲ درصد، در تنش شش ۱/۶۹ درصد، در تنش نه ۲/۶۵ درصد و در تمام سطوح تنش ۲/۶۵ درصد از کل تنوع موجود در داده ها با نمودار بای پلات ژنوتیپ×صفت توجیه شد. بیشترین تنوع توجیه شده با نمودار چند ضلعی ژنوتیپ×صفت در تنش سه ناشی از آسکوربات پراکسیداز، کلروفیل a و کلروفیل کل، در تنش شش ناشی از سوپراکسیددیسموتاز، در تنش نه ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید دیسموتاز و در تمام سطوح تنش شوری ناشی از کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b و سوپراکسید دیسموتاز بود. در تمام سطوح تنش اکوتیپ تبریز در محتوای کاتالاز، پرولین و مالون‎دی‎آلدئید، اکوتیپ مشهد در پارامترهای کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و آسکوربات پراکسیداز و اکوتیپ روم نیز از نظر میزان سوپراکسیددیسموتاز نسبت به سایرین برتر بود. بر اساس کلیه صفات و در همه محیطها اکوتیپ مشهد نسبت به سایر اکوتیپ ها بهتر و پایدارتر بود.

کلیدواژه ها:

اکوتیپ ، آنزیم ، مولفه ، نمودار دو وجهی