بررسی قدرت ترکیب پذیری درختان بنه (Pistacia atlantica) در آذربایجان شرقی

قدرت ترکیب پذیری درختان بنه Pistacia atlantica در جزیره اسلامی، با انتخاب، علامت گذاری و تلاقی پایه های مادری و پدری، در سالهای ۱۳۸۰ و ۱۳۸۲، مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای حاصل از تلاقی، جمعآوری و پس از انجام آزمایشهای تکنولوژیکی بذر کشت شدند. نتایج ارزیابی قدرت ترکیب پذیری عمومی، نشان دهنده بیشترین درصد باروری در نتاج حاصل از تلاقی والد مادری ۹ با والدین پدری ۳ و ۱۱ در سال ۱۳۸۰ بود. بیشترین تعداد بذر در تلاقی والد مادری ۹ با پدری ۹ و ۱۱ مشاهده گردید. درصد بالای سبز شدن بذر در ۱۳۸۰، مربوط به پایه های مادری ۱۲، ۱۳ و ۸ بود که با پایه های پدری مختلف نتایج بسیار خوبی داشتند. شایان ذکر اینکه والد مادری ۹ از قدرت ترکیب پذیری عمومی بالایی برای درصد باروری، تعداد بذر، وزن بذر، قطر بذر، درصد سبز شدن بذر و میانگین ارتفاع نهال برخوردار بود. بالاترین وزن کل میوه در تلاقی های صورت گرفته در سال ۱۳۸۲، مربوط با پایه های پدری ۸، ۱۰ و ۱ بود. در ضمن بهترین ترکیب پذیرها در میان پایه های مادری، ۲۲، ۱۸ و ۱۲ بوده اند. بالاترین وزن میوه بارور در سال ۱۳۸۲، به ترتیب مربوط به پایه های پدری ۴، ۸ و ۱ بوده و بهترین ترکیب پذیری در میان پایه های مادری ۲۲، ۲۱ و ۱۸ و پایه های پدری ۸، ۱ و ۴ بود. بر این اساس، می توان گفت که از میان والدین تلاقی یافته در عرصه بنه زار جزیره اسلامی، پایه های مادری ۱۰ و ۱۱ و پایه های پدری ۹ و ۱۳ بهترین درختان در سال ۱۳۸۰ و پایه های مادری ۱۷، ۱۸، ۲۱ و ۲۲ و پایه های پدری ۱ و ۸ بهترین درختان در سال ۱۳۸۲ بودند. بنابراین، برای تولید بذر و نهال مطلوب و در نتیجه افزایش تولید و بهره وری، امکان اجرای طرحهای پایلوت در عرصه های بنه زار وجود دارد.

کلیدواژه ها:

قدرت ترکیب پذیری عمومی ، ژنوتیپ ، بنه ، انتخاب والدین برتر و تلاقی