سبک شناسی لایه ای اشعار فرخی یزدی با تکیه بر کتاب سبک شناسی دکتر فتوحی

سبک شناسی لایه ای، شیوه ای از سبک شناسی معاصر است که آثار را به شیوه درون متنی و بر اساس لایه های به وجودآورنده (واژگانی، آوایی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک) بررسی و تحلیل می کند. با بهره گیری از سبک شناسی لایه ای می توان به ویژگی های سبک فردی، اندیشه ها و ایدئولوژی حاکم بر متن شاعر یا نویسنده دست یافت. سوال اصلی پژوهش این است که چگونه می توان ویژگی های سبکی شعر فرخی یزدی (۱۳۱۸-۱۲۶۸ش) را با بهره گیری از سبک شناسی لایه ای بررسی و مشخص کرد؟ این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای، به بررسی ویژگی های سبکی دیوان اشعار فرخی با رویکرد سبک شناسی لایه ای می پردازد. از ویژگی های سبک فردی فرخی در لایه واژگانی می توان به بسامد واژگان حسی و شکوهمند با رمزگان ساختاری و از ویژگی سبکی لایه نحوی، به جابه جایی از نحو معیار و تاکید بر فعل و نهاد به عنوان ادوات آن اشاره کرد که به شکل گیری سبک پیوسته و فعال نحوی منجر شده است. با بررسی لایه نحوی در بخش های کیفیت واژه گزینی، چیدمان نشان دار، سبک و ساختمان جملات و... هر بخش، ویژگی سبکی ویژه ای دارد. فعل و نهاد، بیشترین جابه جایی را در سطح جملات داشته و بسامد جملات مرکب و ساده، سبب ایجاد سبک تلفیقی شده است. ساختمان جملات دارای پیوستگی بلاغی است. در بخش وجهیت افعال، وجه اخباری و سپس عاطفی و امری بسامد زیادی دارند. در وجهیت قید، قیدهای زمان و حالت، دارای بسامد بیشتر هستند. در بخش صدای دستوری، متن به واسطه بسامد افعال متعدی و شبه مجهول، دارای صدایی فعال بوده و همچنین صدای رسا، آخرین مولفه سبک فرخی است.

کلیدواژه ها:

فرخی یزدی ، دیوان اشعار ، سبک شناسی لایه ای ، تحلیل گفتمان انتقادی