بررسی محتوای آب مجازی و شاخص های بهره وری آب کشاورزی در محصولات زراعی (مطالعه موردی: شهرستان دهلران استان ایلام)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 98

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MMWS-4-3_001

تاریخ نمایه سازی: 26 شهریور 1403

چکیده مقاله:

با توجه به محدودیت منابع آبی در کشور، بهره برداری بهینه از منابع آب جهت دست یابی به امنیت غذایی و توسعه پایدار بخش کشاورزی ضروری است. یکی از تمهیدات لازم برای بهره برداری بهینه از منابع آب، برآورد محتوای آب مجازی و بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات کشاورزی است. این پژوهش به منظور برآورد محتوای آب مجازی و بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات زراعی (گندم، جو، ذرت دانه ای، کلزا، گوجه فرنگی، خیار، هویچ، خربزه، هندوانه و کنجد) شهرستان دهلران انجام شد. محتوای آب مجازی محصولات زراعی از مجموع آب مجازی سبز، آبی، خاکستری و سفید برآورد شد. شاخص های عملکرد به ازای واحد حجم آب آبیاری (CPD)، ارزش ناخالص به ازای واحد حجم آبیاری (BPD)، ارزش خالص به ازای واحد حجم آبیاری (NBPD) و ارزش هر واحد آب مجازی (UWV) برای محاسبه میزان بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات مذکور در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که محتوای آب مجازی برای محصول کنجد با ۹۹/۶ مترمکعب بر کیلوگرم بیش ترین مقدار و برای محصول خربزه با ۲۹/۰ مترمکعب بر کیلوگرم کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص CPD برای محصولات خیار و خربزه با ۴۵/۵ کیلوگرم بر مترمکعب بیش ترین مقدار و برای محصول کنجد با ۲۲/۰ کیلوگرم بر مترمکعب کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص BPD با ۱۹/۰ میلیون ریال بر مترمکعب برای محصولات خیار و جو بیش ترین مقدار و برای محصولات گوجه فرنگی و ذرت دانه ای با ۰۹/۰ میلیون ریال بر مترمکعب کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص NBPD به ترتیب برای خیار و کنجد با مقادیر ۱۱/۰ و ۱۰/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداکثر مقدار و برای گوجه فرنگی و کلزا با ۰۴/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداقل مقدار دارد. هم چنین، میزان شاخص UWV برای محصول خیار با ۱۲/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداکثر مقدار و برای محصولات گندم، جو، کلزا و کنجد با ۰۶/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداقل مقدار دارد. بنابراین، خیار دارای بیش ترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب است و کشت آن باعث بهره برداری بهینه از منابع آب می شود. کلزا کم ترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب را دارد و بهتر است از الگوی کشت شهرستان دهلران حذف شود و کاشت محصولاتی با حداکثر بهره وری اقتصادی آب جایگزین آن شود.

نویسندگان

فاطمه باسره

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده علوم آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

هدیه احمدپری

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکدگان ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدرضا شریفی

استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ababaei, B., & Etedali, H.R. (۲۰۱۴). Estimation of water footprint ...
  • Abbasi, F., Sohrab, F., & Abbasi, N. (۲۰۱۷). Evaluation of ...
  • Ahmadi, A. (۲۰۲۰). The need to pay attention to the ...
  • Ahmadpari, H., Shokoohi, E., Mohammadi-Lalabadi, N., Safavi-Gerdini, M., & Ebrahimi, ...
  • Akhavan, K., Kheiry, M., Ahmadpari, H., Abbasi, S., & Kalateh, ...
  • Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D., & Smith, M. (۱۹۹۸). ...
  • Asadi, H., Mahmoodi, M., & Zare, S. (۲۰۲۲). Determining profitability ...
  • ۲۰۰۸۷۹۴۲.۱۴۰۰.۱۵.۶.۱۴.۴. [In Persian ...
  • Babaee, M., Shokat-Naghadeh, A., Ahmadpari, H., & Nabi-Jalali, M. (۲۰۱۹). ...
  • Baghbanyan, M., Emamverdi, G., Ghaderzadeh, H., Damankeshideh, M., & Aminrashti, ...
  • Bayat, M.A., & Babazadeh, H. (۲۰۱۴). Evaluation of water use ...
  • Bazrafshan, O., Yahyazadeh, M., Jamshidi, S., & Zamani, H. (۲۰۲۲). ...
  • Bazrafshan, O., Ramezani Etedali, H., Moshizi, Z.G. N., & Shamili, ...
  • Bazrafshan, O., Vafaei, K., Ramezani Etedali, H., Zamani, H., & ...
  • Bazrafshan, O., Zamani, H., Ramezani Etedali, H., & Dehghanpir, S. ...
  • Binesh, S., Ahmadpari, H., Shayegh, E., Masoumi, M., & Vakili ...
  • Chapagain, A.K., Hoekstra, A.Y., & Savenije, H.H. (۲۰۰۶). Water saving ...
  • El-Marsafawy, S.M., & Mohamed, A.I. (۲۰۲۱). Water footprint of Egyptian ...
  • Farshi, A.A., Shariati, M.R., Jarollahi, R., Ghaemi, M.R., Shahabifar, M., ...
  • Gholamhoseini, M., Asadi, H., & Davoodi, M.H. (۲۰۲۲). Determining the ...
  • Hekmatnia, H., Hosseini, S. M., & Safdari, M. (۲۰۲۰). Determination ...
  • Jaberi, S., M. Ghoochani, O., & Ghanian, M. (۲۰۱۹). Examining ...
  • Jozi, S.A., Moradi Majd, N., & Malek Mirzaee, F. (۲۰۱۹). ...
  • Mehla, M.K., Kothari, M., Singh, P.K., Bhakar, S.R., & Yadav, ...
  • Mekonnen, M.M., & Hoekstra, A.Y. (۲۰۱۱). The green, blue and ...
  • Mirzaei, A., Ali Karami, N., & Azarm, H. (۲۰۲۰). Prioritizing ...
  • com/doc/۱۰۴۰۱۹۸. [In Persian ...
  • Mobaraki, M., & Mobaraki, M. (۲۰۲۱). Investigation of water footprint, ...
  • Mohamadi, E., Ahmadpari, H., Mohammadrezapour, O., Haghayeghi Moghadam, S.A., & ...
  • Mohammadi-Kanigolzar, F., Daneshvar Ameri, J., & Motee, N. (۲۰۱۴). Virtual ...
  • Molareza Qassab, F., Abdeshahi, A., & Marzban, A. (۲۰۲۰). Determining ...
  • Mwadzingeni, L., Mugandani, R., & Mafongoya, P. L. (۲۰۲۲). Socio-Economic ...
  • Noori, H., Ahmadpari, H., Mohamadi, E., Mokhizadeh, V., & Hosseinbor, ...
  • Parvaz, G., Rostaminya, M., & Alizadeh, H. (۲۰۱۸). Optimization of ...
  • Salamati, N., Moayeri, M., & Abbasi, F. (۲۰۲۳). Evaluation of ...
  • Shakari, H., Najarchi, M., Jaafarinia, R., Mokhtari, S., Alizadeh, H.A., ...
  • Tavakoli, A., Hokmabadi, H., Naderi Arefi, A., Hajji, A. (۲۰۲۲). ...
  • Zarei Ghorkhodi, A., Shahnazari, A., & Dadashi, P. (۲۰۲۲). Evaluation ...
  • Zhang, C., McBean, E.A., & Huang, J. (۲۰۱۴). A virtual ...
  • نمایش کامل مراجع