بررسی محتوای آب مجازی و شاخص های بهره وری آب کشاورزی در محصولات زراعی (مطالعه موردی: شهرستان دهلران استان ایلام)
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 82
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MMWS-4-3_001
تاریخ نمایه سازی: 26 شهریور 1403
چکیده مقاله:
با توجه به محدودیت منابع آبی در کشور، بهره برداری بهینه از منابع آب جهت دست یابی به امنیت غذایی و توسعه پایدار بخش کشاورزی ضروری است. یکی از تمهیدات لازم برای بهره برداری بهینه از منابع آب، برآورد محتوای آب مجازی و بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات کشاورزی است. این پژوهش به منظور برآورد محتوای آب مجازی و بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات زراعی (گندم، جو، ذرت دانه ای، کلزا، گوجه فرنگی، خیار، هویچ، خربزه، هندوانه و کنجد) شهرستان دهلران انجام شد. محتوای آب مجازی محصولات زراعی از مجموع آب مجازی سبز، آبی، خاکستری و سفید برآورد شد. شاخص های عملکرد به ازای واحد حجم آب آبیاری (CPD)، ارزش ناخالص به ازای واحد حجم آبیاری (BPD)، ارزش خالص به ازای واحد حجم آبیاری (NBPD) و ارزش هر واحد آب مجازی (UWV) برای محاسبه میزان بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب محصولات مذکور در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که محتوای آب مجازی برای محصول کنجد با ۹۹/۶ مترمکعب بر کیلوگرم بیش ترین مقدار و برای محصول خربزه با ۲۹/۰ مترمکعب بر کیلوگرم کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص CPD برای محصولات خیار و خربزه با ۴۵/۵ کیلوگرم بر مترمکعب بیش ترین مقدار و برای محصول کنجد با ۲۲/۰ کیلوگرم بر مترمکعب کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص BPD با ۱۹/۰ میلیون ریال بر مترمکعب برای محصولات خیار و جو بیش ترین مقدار و برای محصولات گوجه فرنگی و ذرت دانه ای با ۰۹/۰ میلیون ریال بر مترمکعب کم ترین مقدار دارد. میزان شاخص NBPD به ترتیب برای خیار و کنجد با مقادیر ۱۱/۰ و ۱۰/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداکثر مقدار و برای گوجه فرنگی و کلزا با ۰۴/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداقل مقدار دارد. هم چنین، میزان شاخص UWV برای محصول خیار با ۱۲/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداکثر مقدار و برای محصولات گندم، جو، کلزا و کنجد با ۰۶/۰ میلیون ریال بر مترمکعب حداقل مقدار دارد. بنابراین، خیار دارای بیش ترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب است و کشت آن باعث بهره برداری بهینه از منابع آب می شود. کلزا کم ترین بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب را دارد و بهتر است از الگوی کشت شهرستان دهلران حذف شود و کاشت محصولاتی با حداکثر بهره وری اقتصادی آب جایگزین آن شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فاطمه باسره
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه هیدرولوژی و منابع آب، دانشکده علوم آب و محیط زیست، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
هدیه احمدپری
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکدگان ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمدرضا شریفی
استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :