تاثیر روش های مختلف آبیاری و آرایش کاشت بر عملکرد و بهره وری آب کنجد

کنجد گیاهی سازگار با شرایط نیمه خشک و متحمل به تنش آبی است و مدیریت صحیح آبیاری نقش بسزایی در افزایش کمیت و کیفیت دانه کنجد دارد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر روش های آبیاری برحجم آب کاربردی و آرایش کاشت برای دست یابی به عملکرد مطلوب و بهره وری آب کنجد به صورت بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان اجرا شد. تیمارها شامل سه روش آبیاری (بارانی، قطره ای نواری و سطحی) به همراه سه آرایش کاشت بر بستر بلند۱ (۲ ردیف کاشت روی بستر بلند به عرض ۵۰ سانتی متر، یک ردیف کاشت روی پشته به عرض ۵۰ سانتی متر و یک ردیف کاشت با فواصل ۵۰ سانتی متر بر بستر مسطح) در نظرگرفته شد. نتایج دو ساله آزمایش ۱۴۰۱-۱۴۰۰  نشان داد که حداکثر عملکرد دانه در روش آبیاری قطره ای نواری و روش کاشت روی پشته و کمترین عملکرد دانه در آبیاری سطحی با روش کاشت مسطح به ترتیب به میزان ۱۳۰۵ و ۷۳۵ کیلوگرم در هکتار بود. متوسط مقدار آب کاربردی برای روش آبیاری قطره ای نواری حدود ۴۱۸۰ متر مکعب در هکتار و مقدار آب کاربردی برای روش های آبیاری بارانی و سطحی به ترتیب حدود ۴۶۷۵ و ۵۹۳۰ متر مکعب در هکتار اندازه گیری شد. حداکثر بهره وری آب در روش آبیاری قطره ای نواری و روش کاشت روی پشته به ترتیب به میزان ۰/۳۱ و ۰/۴۵ کیلوگرم بر مترمکعب آب بود. در مجموع، با هدف دستیابی به حداکثر عملکرد دانه و بهره وری آب با حداقل مصرف آب، روش آبیاری قطره ای نواری و کاشت روی پشته برای کنجد توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

آب کاربردی ، آبیاری تحت فشار ، بستر بلند