ارزیابی تغییرات مکانی برخی عناصر غذایی خاک با استفاده از روش های زمین آماری (مطالعه موردی: شهرستان چادگان، استان اصفهان)

ارزیابی تنوع مکانی و پهنه بندی ویژگی های مختلف خاک پیش نیاز مهمی برای کشاورزی دقیق است. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات مکانی برخی عناصر غذایی قابل استفاده گیاه در خاک شامل ماده آلی، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، مس و منگنز بر روی ۸۴ نمونه خاک از اراضی مناطق مختلف شهرستان چادگان (استان اصفهان)، انجام شد. همبستگی مکانی هر متغیر با نیم تغییرنما مشخص و بهترین مدل برازش داده شده برای هر متغیر تهیه شد. روش های درون یابی با استفاده از روش های کریجینگ معمولی و روش وزن دهی عکس فاصله با توان های ۱ تا ۳ انجام شد و میزان دقت نقشه پراکنش این متغیرها با معیارهای آماری میانگین انحراف خطا و ریشه میانگین مربعات خطای استاندارد و ضریب تبیین محاسبه شد. نتایج تجزیه زمین آماری نشان داد که همه متغیرهای موردبررسی، از همبستگی مکانی متوسطی در سطح منطقه برخوردار هستند که نشان دهنده تاثیر عوامل مدیریتی مانند کوددهی، شخم، آبیاری و ... بر روی این متغیرها است. بهترین مدل ساختار مکانی برای متغیرهای ماده آلی، فسفر، پتاسیم و روی مدل نمایی و برای متغیرهای آهن، مس و منگنز کروی بود. بر اساس نتایج، برای متغیرهای فسفر، روی و منگنز روش وزن دهی عکس فاصله با توان ۱ و برای سایر متغیرها روش کریجینگ معمولی  به عنوان بهترین روش های درون یابی شناخته شدند. بر اساس نقشه های پهنه بندی، منطقه از نظر عناصر غذایی پتاسیم، مس و منگنز در حد کفایت بوده و در سایر موارد مصرف کود و مواد آلی برای افزایش حاصلخیزی خاک ضروری است.

کلیدواژه ها:

حاصلخیزی خاک ، تغییرات مکانی ، تغییرنما ، نرم افزار GS+