ضابطه مندکردن قاعده ترک استفصال و تبیین کاربست های آن در دانش اصول فقه

بخش عمده ای از روایات در قالب پرسش وپاسخ راوی و معصوم(ع) گزارش شده اند. شناخت مولفه های موجود در پاسخ معصوم(ع) یاری رسان مجتهد در استنباط حکم شرعی است. یکی از قواعد کاربردی در این سپهر، «ترک استفصال» نام دارد. این قاعده، گویای آن است که ادله لفظی بر فرض های مختلف، مشتمل است. در پژوهش حاضر به روش اسنادی و توصیفی تحلیلی، تبیین نظام مندی از قاعده مذکور ارائه و شرایط به کارگیری آن ضابطه مند شده است. در گام بعد، با تبیین کاربست های این قاعده در دانش اصول فقه و درج نمونه های حدیثی مناسب، جنبه های کاربردی قاعده روشن شده است. برخی از مواضع کاربرد قاعده به این قرار است: حکم تکلیف در زمینه علم اجمالی، مفهوم شناسی شک در استصحاب، تعارض دو استصحاب، دلالت اخبار علاجیه، حکم تقلید از شخصی که بالفعل به اجتهاد نرسیده، بررسی شرطیت ثبات مذهب در تقلید استمراری و حکم استقلال عامی در امر قضاوت.

کلیدواژه ها:

شمول حکم ، ترک استفصال ، حدیث ، کاربست اصولی