آثار ابن ابی الدنیا، کهن ترین منابع برخی از اقوال و حکایات صوفیه

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 108

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLSS-57-1_004

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1403

چکیده مقاله:

ابن ابی الدنیا از محدثان و نویسندگان معروف قرن سوم هجری و صاحب آثار و تصانیف پرشماری است، با وجود این، تا کنون، چنان که باید، مورد توجه محققان ایرانی واقع نشده است و درباره آثار وی تقریبا هیچ پژوهشی به زبان فارسی در دست نیست. شمار فراوانی از رسائل ابن ابی الدنیا در زمینه زهد و تصوف است و دستمایه و ماخذ نویسندگان صوفی مشرب پس از او قرار گرفته است؛ از این رو تالیفات ابن ابی الدنیا کهن ترین یا نخستین منبع بعضی از اقوال و حکایات صوفیان به شمار می آید. گواهی ما بر این مدعا، شناسایی اقوال و حکایات فراوانی از او در بستان العارفین و تحفه المریدین است که کهن ترین یا نخستین منبع شناخته شده از آنها آثار ابن ابی الدنیاست. تالیفات ابن ابی الدنیا که بیشتر مورد توجه مترجمان احوال صوفیان واقع شده است، عبارت اند از: الرقه و البکاء، مجابی الدعوه، المنامات، التهجد و قیام اللیل، ذم الدنیا، الزهد.

کلیدواژه ها:

ابن ابی الدنیا ، منابع اولیه تصوف ، مولفان اولیه صوفیه ، اقوال و حکایات صوفیه ، بستان العارفین و تحفه المریدین

نویسندگان

محمود ندیمی هرندی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

تهمینه عطائی کچوئی

استادیار گروه دانشنامه تحقیقات ادبی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الدنیا، ا. ع. (۱۳۷۹). مقتل امیرالمومنین علی (ع)، ...
  • بخش کتاب شناسی. (۱۳۶۸). «ابن ابی الدنیا»، دایره المعارف بزرگ ...
  • دیتریش، آ. (۲۵۳۵ [= ۱۳۵۵]). «ابن ابی الدنیا»، دانشنامه ایران ...
  • رجائی [بخارائی]، ا، ع. (۱۳۵۴). مقدمه بر: منتخب رونق المجالس ...
  • شفیعی کدکنی، م. (۱۳۹۸). تعلیقات تذکره الاولیاء، انتشارات سخن، چاپ ...
  • عطار نیشابوری، ف، م. (۱۳۹۸). تذکره الاولیاء، مقدمه، تصحیح و ...
  • غزالی، ا، م. (۱۳۸۹). احیاء علوم الدین، (م، م، خوارزمی، ...
  • فقیه ابونصر احمد بن خیر. (۱۳۵۴). بستان العارفین و تحفه ...
  • قسطر، م. ی. (M. J. Kister) (۱۳۸۸). مقدمه بر: «آداب ...
  • قشیری، ا، ع. (۱۳۸۵). رساله قشیریه، (ا، عثمانی، مترجم)، به ...
  • قطب الدین عبادی، ا، م. (۱۳۴۵). التصفیه فی احوال المتصوفه ...
  • متز، آ. (۱۳۶۴). تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری، (ع، ...
  • مستملی بخاری، ا، ا. (۱۳۹۰). شرح التعرف لمذهب التصوف، به ...
  • نامعلوم. (۱۳۴۵). بحر الفوائد، به کوشش محمدتقی دانش پژوه، بنگاه ...
  • نامعلوم. (۱۳۵۷). پند پیران، به تصحیح جلال متینی، بنیاد فرهنگ ...
  • نامعلوم. (۱۳۸۹). هزار حکایت صوفیان، به تصحیح حامد خاتمی پور، ...
  • نجم دایه، ن. (۱۳۸۰). مرصاد العباد، به اهتمام محمدامین ریاحی، ...
  • ب) عرب ...
  • ابن ابی حاتم رازی. (۱۳۷۱ ق/ ۱۹۵۲ م). الجرح و ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). کتاب ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۶ ق/ ۱۹۹۶ م). العقوبات، ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). من ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۷ ق/ ۱۹۹۷ م). المحتضرین، ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۸ ق/ ۱۹۹۸ م). التهجد ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۹ ق/ ۱۹۹۸ م). الرقه ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۲۰ ق/ ۲۰۰۰ م). القبور، ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). حسن ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). ذم ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). المنامات، ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۲۰ ق/ ۱۹۹۹ م). الزهد، ...
  • ابن ابی الدنیا، ا، ع. (۱۴۱۸ ق/ ۱۹۹۷ م). المتمنین، ...
  • ابن تغری بردی ، ی. (۱۳۹۲ ق/ ۱۹۷۲ م). النجوم ...
  • ابن جوزی، ا، ع. (۱۴۰۵ ق/ ۱۹۸۵ م). صفه الصفوه، ...
  • ابن جوزی، ا، ع. (۱۴۱۵ ق/ ۱۹۹۵ م). المنتظم فی ...
  • ابن جوزی، ا، ع. (۱۴۲۹ ق/ ۲۰۰۸ م). آداب الحسن ...
  • ابن سعد، م. (۱۴۲۱ ق/ ۲۰۰۱ م). الطبقات الکبیر (الطبقات ...
  • ابن کثیر، ا. (۱۴۱۹ ق/ ۱۹۹۸ م). البدایه و النهایه، ...
  • ابن ماکولا. (۱۹۹۳ م). الاکمال فی رفع الارتیاب عن الموتلف ...
  • ابن ندیم، ا، م. (۱۴۳۰ ق/ ۲۰۰۹ م). کتاب الفهرست، ...
  • ابوالشیخ الاصبهانی، ع. (۱۴۰۸ ق/ ۱۹۸۸ م). العظمه، دراسه و ...
  • ابوالقاسم اصفهانی، ا. (۱۴۲۵ ق/ ۲۰۰۴ م). سیر السلف الصالحین، ...
  • ابواللیث السمرقندی، ن. (۱۴۱۵ ق/ ۱۹۹۴ م). تنبیه الغافلین، تحقیق ...
  • ابوبکر الخوارزمی، م. (۱۴۲۴ ق/ ۲۰۰۳ م). الامثال المولده، تحقیق ...
  • ابوطالب مکی، م. (۱۴۲۲ ق/ ۲۰۰۱ م). قوت القلوب فی ...
  • ابونعیم اصفهانی، ا. (۱۴۱۶ ق/ ۱۹۹۶ م)، حلیه الاولیاء و ...
  • البیهقی، ا، ا. (۱۴۲۳ ق/ ۲۰۰۳ م). الجامع لشعب الایمان، ...
  • الثعالبی النیسابوری، ا، ع. (۱۴۰۳ ق/ ۱۹۸۳ م). یتیمه الدهر ...
  • الخرکوشی النیسابوری، ا، ع. م. (۱۴۲۴ ق/ ۲۰۰۳ م). شرف ...
  • الخرکوشی النیسابوری، ا، ع. م. (۱۹۹۹ م). تهذیب الاسرار، تحقیق ...
  • الخطیب البغدادی، ا، ا. (۱۴۲۲ ق/ ۲۰۰۱ م). تاریخ مدینه ...
  • الدولابی، ا، م. (۱۴۲۱ ق/ ۲۰۰۰ م). الکنی و الاسماء، ...
  • الذهبی، ش، م. (۱۴۱۳ ق/ ۱۹۹۳ م). سیر اعلام النبلاء، ...
  • الذهبی، ش، م. (۱۴۰۵ ق/ ۱۹۸۵ م). العبر فی خبر ...
  • السلمی، ا. (۱۳۸۸ ش). «کتاب الفتوه»، به تصحیح سلیمان آتش، ...
  • السمعانی، ا، بوسعد ع. (۱۴۰۱ ق/ ۱۹۸۱ م). الانساب، تحقیق ...
  • الغزالی، ا، م. (بی تا). احیاء علوم الدین، تصحیح عبدالرحیم ...
  • القشیری، ا، ع. (۱۴۲۲ ق/ ۲۰۰۱ م). الرساله القشیریه، وضع ...
  • اللالکائی، ا، ه. (۱۴۱۲ ق/ ۱۹۹۲ م). کرامات اولیاء الله ...
  • المروزی، م. (۱۴۰۸ ق/ ۱۹۸۸ م). مختصر قیام اللیل و ...
  • المزی، ج، ا، ی. (۱۴۰۳ ق/ ۱۹۸۳ م). تهذیب الکمال ...
  • المسعودی، ا، ع. (۱۹۹۰ م). مروج الذهب و معادن الجوهر، ...
  • عبدالرزاق الکاشانی، ک. (۱۴۲۳ ق/ ۱۹۹۲ م). اصطلاحات الصوفیه، تحقیق ...
  • فاضل بن خلف الحماده الرقی. (۱۴۳۳ ق/ ۲۰۱۲ م). ابن ...
  • مصطفی مفلح القضاه. (۱۴۱۰ ق/ ۱۹۹۰ م). مقدمه بر: اصلاح ...
  • نجم عبدالرحمان خلف. (۱۴۰۶ ق/ ۱۹۸۶ م). مقدمه بر: کتاب ...
  • نجم عبدالرحمان خلف. (۱۴۱۱ ق/ ۱۹۹۰ م). مقدمه بر: الاشراف ...
  • یاسین محمد السواس. (۱۴۰۷ ق/ ۱۹۸۷ م). مقدمه بر: الشکر ...
  • Iman Najim Abdul-Rahman. (۲۰۲۰). “Ibn Abi Al-Dunya’s Written Works: A ...
  • نمایش کامل مراجع