کاربرد شاخص های چند بعدی(افقی و عمودی) در بررسی کیفیت زندگی شهری(مطالعه موردی: شهر بیرجند)

زمینه و هدف: کیفیت زندگی مقوله­ای چند بعدی و شامل ابعاد افقی (عینی و ذهنی) و عمودی است و جنبه­های متفاوتی از حیات شهروندان را تحت تاثیر قرار می­دهد. به همین دلیل، نمی­توان آن را به یک یا چند شاخص خاص، محدود کرد. مدنظر قرار دادن ابعاد عینی و ذهنی(افقی) و عمودی مقوله کیفیت زندگی، باعث می شود مسئولان از این طریق قادر باشند با پیگیری تغییرات در جنبه­های مختلف زندگی و انتخاب توسعه مطلوب شهر، رضایتمندی ساکنین را تامین و زمینه­هایی که شهروندان به مشارکت در آن حوزه­ها راغب هستند، فراهم آورند.روش بررسی: در پژوهش حاضرسعی شده­است با بهره­گیری از روش توصیفی- تحلیلی، وضعیت کیفیت زندگی در سطح شهر بیرجند که در سال­های اخیر به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی انتخاب شده­است مورد ارزیابی قرارگیرد. با این هدف، نمونه­ای به حجم ۲۷۱ خانوار از مناطق مختلف شهر انتخاب و اطلاعات به طریق میدانی و نظرسنجی گردآوری شد. در نهایت، اطلاعات گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و روش­های آماری، به خصوص همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که به طورکلی وضعیت کیفیت زندگی در ابعاد افقی و عمودی در کل شهر از حد متوسط پایین­تر می­باشد. با این وجود، مناطق شمالی وضعیت بسیار بدتر و نامناسب­تری از مناطق جنوبی داشته و ضروری است که مسئولان شهر نه تنها به ارتقای کیفیت زندگی در کل سطح شهر اقدام نمایند، بلکه توجه اساسی­تری به مناطق جنوبی داشته­باشند. این پژوهش می­تواند درک بهتری از نابرابری ها در کیفیت زندگی شهری ارائه داده و مبنای علمی مناسبی را برای سیاست گذاری­های شهری بر اساس تنوع موجود و مبتنی بر نگاهی فراگیر ارائه کند.

کلیدواژه ها:

کیفیت زندگی ، رضایتمندی ، نیازسنجی ، شهر بیرجند