جایگاه واکنش های بزهدیده به جرم، در سیاست جنایی تقنینی ایران

بزهدیده به عنوان یکی از عناصر درگیر در رویداد مجرمانه، به شکلهای گوناگون موضوع مطالعه علوم جنایی قرار گرفته است. یکی از حوزههایی که ایفاینقش بزهدیده در آن قابل بررسی است، واکنشهای وی به جرم ، پس از وقوع آن است. این واکنشها، که ممکن است صبغه تقابلی، تعاملی یا انفعالیداشته باشند، در سیاست جنایی تقنینی، مورد شناسایی قرار گرفته و متناسب با اهداف سیاست جنایی، پیامدهای قانونی نسبت به آنها پیشبینی میگردد. در نوشتار پیشرو، با جمع آوری شواهد قانونی، تلاش شده است که رویکرد سیاست جنایی تقنینی ایران نسبت به هر یک از انواع واکنشهای بزهدیده ،مورد مطالعه قرار گرفته و جایگاه این واکنشها در فرآیند پاسخدهی به جرم شناخته شود تا از این راه، معیاری برای ارزیابی سیاست جنایی قضاییو اجرایی در نسبت با سیاست تقنینی فراهم گردد؛ در نهایت مشخص شد که حدود تعریف شده برای مشارکت بزهدیده در پاسخدهی به جرم، نوعی ازرابطه تکمیلی با محوریت بزهدیده را، در کنار رابطه اصلی جرم-پاسخ دولتی، تقویت کرده است و واکنشهای تعاملی، بیشترین نقش را در این رابطه ایفامیکنند. رویکرد قانونگذار، در تعزیرات و جرایم قابل گذشت، همسویی با اهداف و ارزشهای الگوی عدالت ترمیمی را نشان میدهد.