بررسی حقوقی و کیفری بلوغ در حقوق جزای ایران

بلوغ امری تکوینی است ، نه تشریعی و تعبدی و با شرایط وراثتی ، محیطی و غیره ارتباط دارد. در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ و قانون مجازات اسلامی جدید ۱۳۹۲، با توجه به نظر مشهور فقهای امامیه ، حدود مسئولیت کیفری کودکان به دو دوره »قبل از بلوغ« و »رسیدن به حد بلوغ« تقسیم شده است ؛ که ماده ۴۹ وتبصرههای آن، بیان کننده این موضوع است . سن بلوغ در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ و در ماده ۱۴۷ برای دختر ۹ و برای پسر ۱۵ سال تمام قمری در نظر گرفته شده است . نه در قران کریم و نه در سنت ، معیار دقیقی از سن مسئولیت کیفری ، تعیین و معین نگردید. در قرآن کریم ، فقط به معیارهایی چون »بلوغ حلم «، »بلوغ نکاح« و »بلوغ اشد« اشاره شده است . در سنت ، معیار بلوغ، احتلام و حیض است و سن ، یا سن های معین اعلامی ، فقط به عنوان طریقیت ، بر معیار فوق می باشد. قانونگذار ایران به جای تعیین سن »رشد کیفری « فقط به سن بلوغ، اکتفاء کرده است . با توجه به این که رسیدن به بلوغ، بستگی کامل به شرایط وراثتی و محیطی و مصادیقی از این قبیل دارد، در نتیجه رسیدن به بلوغ، به منزله رسیدن به رشد کیفری نیست و بایستی ، سن مشخصی برای رشد کیفری تعیین و معین گردد؛ تا کودکان بی گناهی که از لحاظ قانونی به سن بلوغ رسیده، ولی از رشد کیفری برخوردار نیستند؛ بی جهت مورد تعقیب و عقوبت قرار نگیرند.

کلیدواژه ها:

بلوغ ، حقوقی ، کیفری ، حقوق جزا