مطالعه تطبیقی ضمان طبیب در فقه مذاهب با نگاهی به قانون مجازات اسلامی

یکی از چالش ها و معضلات امروزی در زمینه ی حقوق پزشکی ، بحث ضمان طبیب است ؛ اگر طبیبی ماهر تمام تلاشوسعی خود را در راه علاج بیمار صرف کند، اما نهایتا منجر به فایدهای نشود و مریض دچار نقض عضو شده و یا بمیرد در این صورت دیدگاه فقهاء در مورد ضمان و عدم ضمان چنین طبیبی مختلف است : مشهور فقهای شیعه و حقوقدانان، قائل به ضمان هستند و طبیب را ضامن می دانند و به روایات، اجماع و قواعد فقهی استناد کردهاند. ولی در مقابل مشهور فقهای اهل سنت و برخی از فقهای شیعه با استناد به اصل برائت ، اذن شرع، اذن بیمار و هم چنین روایات حکم به عدم ضمان کردهاند و چنین استدلال کردهاند که تمسک به اصل برائت با عدم دلیل اشتغال ذمه بلاوجه است . راههای گوناگونی برای سقوط ضمان طبیب در فقه ذکر شدهاست ، اما تحصیل برائت ، مسقط ضمان دانسته شده و قانونگذار نیز در ماده ۴۹۵ تصریح کرده که اگر طبیب مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی طبابت کند یا این که قبل از معالجه برائت گرفته باشد و مرتکب تقصیری هم نشود، ضامن نیست ، البته در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عمل ولو این که برائت اخذ نکرده باشد، برای وی ضمانی وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

ضمان ، عدم ضمان ، طبیب ، بیمار ، برائت .