بررسی اعتبار علو و استعلاء در ماده امر از منظر حضرات آخوند، بروجردی و امام خمینی رحمهم االله

در بیان معنای ماده امر اقوال متعددی نقل شده که با توجه به قیودی که هر تعریف دارد صدق ماده امر هم تفاوت می کند. یکی از قیود مورد بحث نقش علو و استعلا در صدق این ماده است . عده ای مثل مرحوم آخوند عقیده دارند فقط علو معتبر است و استعلاء نقشی ندارد فلذا هرگاه سافلی از عالی طلبی کند ولو از جایگاه بالا باشد امر صادق نیست ولکن اگر عالی از سافل طلبی کند هرچند متواضعانه ، امر صورت گرفته است . مرحوم بروج ردی فرمایش دیگری دارند و حق یقت امر را غیر از حقیقت التماس و دعا می دانند و قائلند تفاوت ها را حقیقت این دو رقم می زند لذا هیچ یک از علو و استعلا را معتبر نمی دانند. امام خمینی با نقد استظهار آخوند و دلیل مرحوم بروجردی هر دو دیدگاه را رد کرده و اعتبار توامان علو و استعلا برای صدق ماده امر را می پذیرند .

کلیدواژه ها:

علو ، استعلاء ، سافل ، ماده امر ، موضوع له .