شناسایی و اعتبارسنجی پیشنهادات معماری مدارس اجتماعی (محله)

از یک طرف مدارس بسیاری در کشور وجود دارند که می توانند پذیرای نقش های مهمی در محله باشند که متاسفانه در نظام تربیتی رایج مورد بی توجهی قرارگرفته و اکثر اوقات بسته بوده و به صورت قلعه ای با دیوارهای بلند، ارتباطی با محله ندارند؛ از طرف دیگر طراحی یک ابزار سنجش مناسب و اعتبارسنجی آن از الزامات هر پژوهش است؛ لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی پیشنهادات معماری مدارس اجتماعی با استفاده از سندکاوی مدارک قبلی و مصاحبه های نیم ساختاریافته و غیررسمی با شرکت کنندگان (پاسخ به سوال فرعی) و اعتبارسنجی پرسشنامه حاصل از آن (پاسخ به سوال اصلی) است. مطالعه حاضر از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها پیمایشی است که در سال ۱۴۰۱ با مشارکت دانش آموزان، معلمین و والدین در شهر جدید اندیشه و مناطق منتخب تهران انجام شده است. برای اعتباربخشی این پرسشنامه، در بخش روایی، از روایی محتوایی کمی (ضریب نسبی روایی محتوایی (CVR)) و روایی سازه ای (تحلیل عاملی اکتشافی) و در بخش پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. ضریب نسبی روایی محتوایی (CVR) پرسشنامه اولیه با استفاده از نظرات ۳۶ متخصص انجام شده که از ۷۰ گویه، ۶۴ گویه پذیرفته و ۳ گویه نیز با نظر متخصصین به آن اضافه و پرسشنامه نهایی با ۶۷ گویه طراحی گردید. پس از تحلیل عاملی اکتشافی، ۵ عامل پنهان شامل ویژگی های سازمانی با ۲۲ گویه (مشارکتی، فرهنگی و همه جانبه نگری)، ویژگی ها و نیازهای انسانی با ۱۷ گویه (نیازهای فیزیولوژیکی، روانی- اجتماعی و خوشایندی)، ویژگی های عملکردی با ۱۳ گویه، تنوع پذیری با ۱۰ گویه و تطبیق پذیری با ۵ گویه شناسایی گردید. آلفای کرونباخ به دست آمده برای کل پرسشنامه ۰.۹۷۲ و برای همه عامل ها بالاتر از ۰.۷۵۳ بوده که نشان می دهد پرسشنامه پژوهش پایایی قابل قبولی دارد. نتایج اعتبارسنجی نشان دادند که پرسشنامه پیشنهادات معماری مدارس اجتماعی، روایایی و پایایی قابل قبولی داشته و به عنوان یک مرجع نظرسنجی معتبر می تواند نقطه شروع مناسبی برای پژوهش های بیشتر باشد.

کلیدواژه ها:

اعتبارسنجی ، مدرسه محله ، مدرسه اجتماعی ، معماری مدرسه ، کانون تربیت محله