آکوس؛ اتحادی مقوم امنیت منطقه ای یا ائتلافی آشوب ساز؟

هرچند «اتحاد» از بعد نظری و بویژه تعاریف مربوطه، مقوله ای مناقشه انگیز و مجادله آمیز بوده؛ اما بی تردید هر نوع «فعال گرایی» در عرصه بین المللی، ضرورت استقبال از همکاری، اتحاد و ائتلاف در دستورکار سیاست خارجی را پیش می کشد. بر این پایه، پیمان امنیتی آکوس که میان استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده در سپتامبر ۲۰۲۱ منعقد شد، از یک سو ملهم و متاثر از بستر تاریخی طولانی از اشتراکات امنیتی، سیاسی و تمدنی میان این سه بوده؛ و از سوی دیگر، به عنوان پاسخی ابتکاری در مواجهه با کانون های تهدید در منطقه آسیا – پاسفیک (بویژه چین) از سوی رهبران تلقی شده. در این نوشتار، بر مبنای روش پژوهش کیفی که از سازوکار توضیحی – تبیینی سود می برد، پاسخ یابی برای این پرسش مدنظر است که: اتحاد امنیتی میان سه دولت امریکا، بریتانیا و استرالیا درقالب پیمان آکوس (۲۰۲۱)، چگونه بر روند امنیتی سازی در منطقه آسیا – پاسیفیک تاثیرگذار بوده است؟ به نظر می رسد که پاسخ مربوطه در این فرضیه قابل تدقیق باشد که: پیمان آکوس به رغم برخورداری از ویژگی های یک اتحاد امنیتی از جمله مشارکت حداکثری سه قدرت آنگلوساکسون بر محور همکاری هسته ای و برخورداری از قابلیت فعال سازی و جذب دیگر اتحادهای امنیتی در منطقه، به دلیل نادیده انگاری منطق ناظر بر منع اشاعه و دامن زدن به شرایط توازن تهدید، می تواند از طریق تضعیف قواعد ناظر بر منع اشاعه هسته ای و تشدید مواضع تنش زای چین، منطقه را با بحران های جدید امنیتی مواجه نماید.

کلیدواژه ها:

اتحاد ، آکوس ، اشاعه هسته ای ، قدرت های سه گانه آنگلوساکسون ، چین