نظامیان و برآمدن دولت مطلقه نوساز در دوره پهلوی اول

تاثیر فزاینده نیروهای مسلح بر پویش تصمیم گیری سیاسی اعم از سیاست داخلی یا روابط خارجی، بسیاری از جامعه-شناسان سیاسی را بر آن داشته است تا همواره به مطالعه درباره مسئله جایگاه نظامیان در سیاست بپردازند. این مسئله در ایران معاصر با ساخت دولت مطلقه نظامی پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ش. تاملات نظری فراوانی را به دنبال داشت. شکلی از دولت که با درهم آمیختن دو وجه متعارض دولت مطلقه با مدرن سازی توسط نظامیان و حمایت بیگانگان پدید آمد. این که نظامیان چگونه این همسازی را ایجاد کردند؟ موضوع مقاله حاضر است. برای پاسخ به این پرسش از الگوهای جامعه شناسی سیاسی که به بررسی مناسبات نیروهای اجتماعی و ساختار قدرت می پردازند، استفاده شده است. بنظر می رسد انگیزه نظامیان برای توسعه و افزایش اقتدار نیروهای مسلح الزام به مدرن سازی نهادی را ایجاد کرد و زمینه گسترده نفوذ نظامیان در سیاست از یک سو و اتحاد دولت مطلقه و پویش نوسازی از سوی دیگر فراهم شد.

کلیدواژه ها:

نظامیان ، دولت مطلقه ، پهلوی اول ، نوسازی