تبیین تحولات ساختار فضایی منطقه کلان شهری تهران با تاکید بر قیمت مسکن

افزایش بی رویه قیمت زمین و مسکن در چند دهه اخیر منجر به واگرایی خیل مهاجرین نسبت به شهر تهران و در مقابل توجه به پیرامون مرکز منطقه کلان شهری تهران شده است. پژوهش حاضر درصدد مطالعه فرآیند تکوین ساختار فضایی منطقه کلان شهری تهران با توجه به تحولات کمی قیمت مسکن در رویکرد ریخت شناسانه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای تحلیل های آمار فضایی از نرم افزارهای Arc Gis و GeoDa استفاده شده است. متغیرهای تراکم جمعیت و اشتغال به عنوان متغیر وابسته و فاصله از مرکز، فاصله از راه های اصلی و قیمت مسکن به عنوان متغیر مستقل استفاده شده اند و اثرات این متغیرها با آزمون رگرسیون وزنی جغرافیایی (GWR) سنجیده شده است. مطابق یافته ها اثرات راه های اصلی بر توزیع تراکم جمعیت از ۳۴ درصد در سال ۸۵ به ۳۳ درصد در سال ۹۵ و اثرات فاصله از راه بر تراکم اشتغال از ۳۷ درصد به عدد ۳۳.۳ درصد در سال ۹۵ رسیده که روند کاهشی را طی می کند. اثر فاصله از مرکز بر تراکم جمعیت از ۱۸.۸ درصد در سال ۸۵ به عدد ۲۶.۷ درصد در سال ۹۵ رسیده است، بدین معنی که شهرهای نزدیک به شهر تهران افزایش جمعیت بیشتری را تجربه کرده اند. قیمت مسکن و اثرات آن بر تراکم جمعیت از ۲۳ درصد در سال ۸۵ به ۲۷ درصد در سال ۹۵ رسیده است. با توجه به ضریب R۲ می توان گفت اثرات افزایش قیمت مسکن در گذر زمان بر پراکنش فضایی جمعیت و اشتغال نقشی فزآینده دارد و سهم مهمی در تغییرات ساختار فضایی منطقه کلانشهری تهران گذاشته است.

کلیدواژه ها:

ساختار فضایی" ، "تحولات" ، "قیمت مسکن" ، "منطقه کلانشهری" ، " تهران