بررسی وضعیت خشکسالی در استان سیستان و بلوچستان با استفاده از شاخص مبتنی بر بارش-تبخیر و تعرق(SPEI)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 63

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ASACONF06_015

تاریخ نمایه سازی: 5 شهریور 1403

چکیده مقاله:

در دهه های اخیر وقوع خشکسالی به عنوان یک پدیده طبیعی مبدل به یک بلای طبیعی با همه اثرات وابسته به آن شده است که در سراسر ایران اتفاق می افتد. اگرچه بارندگی به عنوان شاخصه اصلی دسترسی به آب شناخته می شود اما درجه حرارت نیز یک عامل بسیار مهم دسترسی به آب می باشد که تغییرات و نرخ تبخیر و تعرق را کنترل می کند. پارامترهایی مانند بارندگی و دما می توانند به عنوان مولفه هایی از شاخص های خشکسالی به کار روند. این عوامل زمانی که تبدیل به شاخص های خشکسالی می شوند، که خصوصیات مختلف خشکسالی را بیان می کنند. در این پژوهش به بررسی رفتار وقوع دوره های خشک و مرطوب در مقیاس ۳ و ۱۲ ماهه با استفاده از شاخص مبتنی بر بارش-تبخیر و تعرق(SPEI)در استان سیستان و بلوچستان و برای ۱۱ ایستگاه طی دوره آماری (۶۹-۱۳۹۱)پرداخته شد. محاسبات برآورد این شاخص با استفاده از پیوست تدوین شده SPEI در نرم افزار R انجام گرفت. براساس نتایج، بیشترین شدت خشکسالی بدست آمده مربوط به ایستگاه خاش و بیشترین شدت ترسالی نیز مربوط به ایستگاه چابهار محاسبه گردید. بیشترین تداوم دوره های خشک مربوط به ایستگاه های میرجاوه، ایرانشهر و زاهدان بوده است. شناسایی وقوع دوره های خشک و مرطوب به منظور برنامه ریزی و مدیریت منابع آب و همچنین برنامه های احیا و بهره برداری از منابع طبیعی بسیار ضروری ومهم می باشد که در این مطالعه بصورت جامع به آن پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، شاخص مبتنی بر بارش-تبخیر و تعرق ، SPEI ، استان سیستان و بلوچستان

نویسندگان

هادی درودی

استادیار پژوهشی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان، ایرانشهر

محمد خسروشاهی

استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

معصومه شهابی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت بیابان

عادل پردل

استادیار پژوهشی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان، ایرانشهر