حجر موردی در حقوق موضوعه ایران و فقه امامیه

در مباحث حقوق مرتبط با اشخاص، ما با مفهوم حجر و اهلیت مواجه هستیم، زمانی که به هر دلیلی، تصمیمگیری صحیح در انسانبا اختلال مواجه شود، بحث حجر به میان میآید و برای حفظمصلحت خود فرد یا سایرین، فرد از تصمیمگیری در امور خود منعقانونی میشود.به طور سنتی، صغر، جنون و سفه از اسباب حجر هستند.زمانی هم که حکم حجر یک شخص، به استناد موارد مذکور صادر میشود، آن فرد از جمیع تصرفات و تصمیمگیریها منع میشود. این پژوهش باروش توصیفی تحلیلی، در پی پاسخبه این موضوع است که آیا مفهومی به نام حجر موردی (که حق تصمیمگیری فرد را صرفا در اموری که قدرت تصمیمگیری برای آن ندارد را از وی سلب کند، نه همه موارد)در قانون ایران و فقه امامیه شناخته شده است یا خیر؟ در این نوشتار، پس از بیان مبانی نظری و تعاریف،ابتدا به مصادیقی از فقدان موردی قدرت تصمیمگیری در عالم واقع اشاره شدهاست، در ادامه نظریات فقها امامیه و حقوقدانان ایرانی در خصوص حجر موردی ارائه شده شدهاست و بحث حول آن شکل گرفته است. در نهایت به نظر میرسدکه جنون و سفه، خصوصیت و موضوعیتی در حجر ندارندو هر اختلال مانع تصمیمگیری صحیح، از اسباب حجر است. در همینراستا، اگر یک فرد صرفا در برخی از امور مربوط به خود توانایی تصمیمگیری نداشته باشد، صرفا در همان امور محجور است، نه سایر اموری که توانایی تصمیمگیری صحیح را در آنها دارد.

کلیدواژه ها:

اهلیت ، حجر موردی ، سفه ، عته ، معتوه ،