بررسی تغییرات مکانی - زمانی بهره وری آب کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه

پایش تغییرات بهرهوری آب محصول ابزاری سودمند در مدیریت منابع آب و خاک است که چنانچه بر اساس داده برداری های زمینی باشد و یا در مقیاس وسیع انجام گیرد، امری بسیار زمانبر و پرهزینه است . استفاده از تکنیک سنجش از دور، با دقت مناسب ، هزینه بسیار کم و در زمان کوتاه قادر به تهیه نقشه بهره وری است . در این مطالعه ، برای تهیه نقشه بهرهوری که حاصل تقسیم دو نقشه عملکرد و تبخیر-تعرق است ، از دو محصول پایگاه WaPOR یعنی تبخیر - تعرق واقعی (ETIa) و تولید خالص اولیه (NPP) استفاده شد. محاسبات و تجزیه و تحلیل ها در سامانه Google Earth Engine در یک بازه زمانی ۱۰ روزه (دادههای دهه ای ) با وضوح مکانی ۲۵۰ متر انجام شد. مقادیر ETIa و NPP برای دوره شش ساله محاسبه شد. نتایج نشان داد که بهرهوری آب کشاورزی در مناطق شمالشرقی حوضه بالاترین مقدار را دارا است . همچنین روند تغییرات زمانی بهره وری نشان داد که بهرهوری تا سال ۲۰۱۹ ورند نزولی و از آن به بعد روند صعودی با شیب ملایم دارد. میانگین بهرهوری در بازه مورد مطالعه ۵۲/۱ کیلوگرم بر متر مکعب است . در کل بررسی تغییرات مکانی -زمانی بهره وری نشان داد که قسمت قابل ملاحظه ای از حوضه دارای بهرهوری نزدیک به میانگین است و درصد کمی دارای بهرهوری بالاتر از سه گیلوگرم بر متر مکعب (مناطق حاصلخیز با مدیریت مناسب آبیاری ) و کمتر از ۵/۰ کیلوگرم بر متر مکعب (مناطق با خاک نامناسب و مدیریت ضعیف آبیاری ) است .

کلیدواژه ها:

تبخیر - تعرق ، آب مصرفی ، بهرهوری آب.