ارزیابی نقش طراحی معماری در ایجاد رفتارهای پایدار در کاربری مسکونی

طراحی در جهت ایجاد رفتارهای پایدار، حوزه جدید پژوهشی است که به کاهش پیامدهای اجتماعی و محیط زیستی ساختمان ها در جریان بهره برداری از آن ها، از طریق تغییر عادت های کاربران و وادار کردن آن ها به بهبود رفتارهای خود به طرق مختلف می پردازد. بخش زیادی از این پیامدها، مرتبط با مصرف انرژی در ساختمان ها است. در میان تئوری های مطرح شده در این حوزه، به نظر می رسد به بسترهای فرهنگی مختلف و محدودیت هایی که طراحی در شکل دادن به رفتار در جهت کاهش مصرف انرژی دارد، کمتر توجه شده است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی چگونگی تاثیرگذاری طراحی معماری بر رفتار، برای کاهش مصرف انرژی است. بر این اساس، این فرضیه مطرح شد که طراحی معماری می تواند از طریق غلبه بر فرهنگ مصرفی نامناسب و تغییر شکل رفتار، در جهت کاهش مصرف انرژی و تحقق رفتار پایدار گام بردارد. در این مطالعه ترکیبی (کمی، کیفی) از نوع همبستگی، طرح مدل یابی معادله های ساختاری، از تحقیق پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری، ساکنان شهر شیراز در بهمن ماه ۱۳۹۵ و حجم نمونه، به کمک فرمول کوکران، ۳۸۵ نفر (به منظور اطمینان بیشتر ۴۰۰ نفر)، به روش غیراحتمالی ترکیبی انتخاب شد. پس از تایید روایی صوری، محتوایی، سازه و پایایی پرسشنامه محقق ساخته، همبستگی متغیرها و فرضیه ها با نرم افزارهای آماری SPSS۱۶ و AMOS۲۲ ارزیابی و اثبات شد. یافته ها بیانگر تاثیرگذاری فرهنگ، معماری و رفتار بر میزان مصرف انرژی است. در نهایت، ضمن معرفی فرهنگ به عنوان یکی از موانعی که طراحی، در شکل دادن به رفتار برای کاهش مصرف انرژی دارد، بر ضرورت اصلاح محیط به گونه ای که افراد را به سمت و سوی موردنظر هدایت کند، تاکید شد.

کلیدواژه ها:

رفتارهای پایدار ، طراحی معماری ، فرهنگ مصرف ، مصرف انرژی ، کاربری مسکونی