ارزیابی آسیب پذیری بوم شناختی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی توسعه یافته و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: استان کرمان)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 75

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_EIAP-11-21_004

تاریخ نمایه سازی: 1 شهریور 1403

چکیده مقاله:

در این مقاله آسیب پذیری بوم شناختی استان کرمان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی توسعه یافته برای تعیین درجه ارجحیت معیارها و زیرمعیارها، و روش ترکیب خطی وزن دار در سیستم اطلاعات جغرافیایی برای ترکیب اطلاعات مکانی، مورد ارزیابی قرار گرفته است. آسیب پذیری بوم شناختی نشان دهنده درجه ای از تحمل اکوسیستم در برابر عوامل محیطی و فعالیت های فزاینده انسانی است. با ارزیابی این شاخص می توان نواحی حساس و آسیب پذیر در یک منطقه را شناسایی و از آن دسته از فعالیت های انسانی که منجر به تخریب اکوسیستم های طبیعی می شوند جلوگیری نمود. هدف تحقیق حاضر شناسایی عوامل و معیارهای تاثیر گذار در آسیب پذیری بوم شناختی، تعیین درجه اهمیت هر یک در این فرایند و در نهایت ترکیب این اطلاعات برای تعیین درجه آسیب پذیری نواحی مختلف در استان است. جهت انجام تحقیق ابتدا با مرور تحقیقات گذشته تعداد هفت معیار تاثیر گذار شامل طبقات ارتفاعی، میزان شیب، جهت شیب، تراکم پوشش گیاهی، عمق خاک، فرسایش پذیری سنگ مادر و اقلیم شناسایی شدند. همچنین عوامل تشدیدکننده آسیب پذیری بوم شناختی ازجمله تراکم منابع آبی، افت سطح آب های زیرزمینی، سیل خیزی، خطر زمین لرزه، خطر زمین لغزش و فرسایش آبی و بادی می باشند، در نظر گرفته شدند. سپس بر اساس اصول کاربرد روش تحلیل سلسله مراتبی توسعه یافته ماتریس مقایسات زوجی تشکیل و با مصاحبه با ده کارشناس درجه ارجحیت (وزن) معیارها و زیرمعیارهای هر معیار محاسبه شد. در نهایت با کاربرد روش ترکیب خطی وزن دار در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی لایه های اطلاعاتی بر اساس وزن معیارها و زیرمعیارها ترکیب شدند و نقشه آسیب پذیری بوم شناختی استان کرمان تهیه شد. نتایج نشان می دهد بخش شمال، شمال شرق و شرق استان کرمان از آسیب پذیری بسیار بالایی برخوردار می باشند و حدود ۴/۲۵ درصد از مساحت منطقه در درجه آسیب پذیر و ۴/۲۶ درصد در درجه حساس قرار گرفته اند و دارای شرایط شکننده و آسیب پذیری هستند. بنابراین، توجه ویژه برنامه ریزان و سیاست گذاران به این مناطق در طرح های مدیریتی و توسعه ای استان کرمان بسیار ضروری است.

کلیدواژه ها:

آسیب پذیری بوم شناختی ، عوامل تشدیدکننده آسیب پذیری ، روش تحلیل سلسله مراتبی فازی توسعه یافته ، سیستم اطلاعات جغرافیایی و استان کرمان

نویسندگان

رضا حسن زاده

گروه اکولوژی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان

ندا رحیم پور

هیات علمی جهاد دانشگاهی استان کرمان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Buckley J. J. ۱۹۸۵. Fuzzy hierarchical analysis. Fuzzy Sets and ...
  • Chamani, A.; Makhdoum, M.; Jafari, M.; Khorasani, N. & Cheraghi, ...
  • Chang, PL. & YC., Chen. ۱۹۹۴. A fuzzy multi-criteria decision ...
  • Danehkar, A. & Jafari, S. ۲۰۱۷. Degradation assessment of Jajrood ...
  • De Lange, H. J.; Sala, S.; Vighi, M. & Faber, ...
  • Drobne, Samo. & Lisec, Anka. ۲۰۰۹. Multi-attribute Decision Analysis in ...
  • Eastman, J. R.; Kyem, P. A. K.; Toledano, J. & ...
  • Faryadi, S.; Sepehr, H. & Ramezani, M. ۲۰۱۴. Identifying Ecological ...
  • Gharagozlou, A. & Alizadeh, M. ۲۰۱۴. Land suitability assessment for ...
  • Heidari Masteali, S.; Jabbarian Amiri, B. & Alizade Shabani, A. ...
  • Hsieh T.Y.; Lu S.T. & Tzeng G.H. ۲۰۰۴. Fuzzy MCDM ...
  • Jabarian Amiri, B. ۱۹۹۹. Introduction of an objectivist method for ...
  • Jafari, D. A.; Yarali, D. N. & Azadegan Dehkordi, S. ...
  • Jahani, A.; Feghhi, J.; Makhdoum, M. F. & Omid, M. ...
  • Jozi, S. A.; Rezaian, S.; Irankhahi, M. & Dabiri, F. ...
  • Li, Lu.; Shi, Zhi-Hua.; Yin, Wei.; Zhu, Dun.; Ng, Sai ...
  • Longley, Paul A.; Goodchild, Michael F.; Maguire, David J. & ...
  • Makhdoum, M. ۱۹۹۳. East Azarbaijan and Environment, Seminar proceedings on ...
  • Makhdoum, M. & Mansouri, M. ۱۹۹۹. Environmental impact assessment of ...
  • Makhdoum, Majid F. ۲۰۰۲. Degradation model: a quantitative EIA instrument, ...
  • Malczewski, Jacek, & Rinner, Claus. ۲۰۱۵. Multicriteria decision analysis in ...
  • Management and Planning Organization of Kerman Province. ۲۰۱۳. Statistical yearbook ...
  • Masnavi, M. R.; Tasa, H.; Kafi, M. & Dinarvandi, M. ...
  • Naghdi, F.; Hosseini, S. M. & Sadr, S. ۲۰۱۴. Ecological ...
  • O'Sullivan, David. & Unwin, David J. ۲۰۱۰. Putting Maps Together—Map ...
  • Reza zadeh, S.; Jahani, A.; Makhdoum, M.; Gashtasb Meygouni, A. ...
  • Saaty, T.L. ۱۹۸۰. The Analytic Hierarchy Process: planning, priority setting, ...
  • Safaeian, N.; Shokri, M. & Jabareian Amiri, B. ۲۰۰۲. Evaluating ...
  • Sepehr, H.; Makhdoum, M.; Faryadi, Sh. & Ramedani, M. ۲۰۱۵. ...
  • Shamsipour, A. A. & Shekhi, M. ۲۰۱۰. Zoning Of Sensitive ...
  • Shirmohammadi, I.; Jahani, A.; Etemad, V.; Zargham, N. & Makhdom, ...
  • Voogd, H. ۱۹۸۳. Multicriteria Evaluation for Urban and Regional Planning. ...
  • Wu, Chunsheng.; Liu, Gaohuan.; Huang, Chong.; Liu, Qingsheng. & Guan, ...
  • نمایش کامل مراجع