آثار اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی سکونتگاههای مشمول جابه جایی ناشی از ایجاد سدها (مطالعه موردی سد گتوند علیا، رودخانه کارون)

در ۵۰ سال اخیر ایجاد سدها، بسیاری از رودخانه ها را حتی در مقیاس جهانی در معرض انحراف و تغییر شکل قرار داده است و در همین ارتباط، در سطح کشورهای جهان، حدود ۴۰ تا۸۰ میلیون نفر به واسطه احداث مخازن سدها از محل زندگی خود جابه جا و به محل های دیگر انتقال یافته اند و این موضوع پیامدهای وسیع اجتماعی، اقتصادی،فرهنگی و محیط زیستی زیادی را در پی داشته است.ایران نیز به دلیل ایجاد سدهای بزرگ از این گونه تبعات مستثنی نبوده و در اکثر سدهایی که در ایران ایجاد شده، یا در دست ایجاد است با جابه جایی و اسکان مجدد سکونتگاههای پشت مخزن سد و تبعات اجتماعی- اقتصادی آن مواجه بوده است. تحقیق حاضر این مسائل را با مطالعه سد گتوند علیا بر روی رودخانه کارون مورد آزمون قرار داده است. در این ارتباط ویژگی های جغرافیای،اقتصادی و اجتماعی سکونتگاههایی که در پشت مخزن سد گتوند علیا قرار داشتند،با استفاده از روشهای آماری تجزیه و تحلیل شده و برای تعیین راهبردهای اسکان مجدد با استفاده از مدل سوآت تمایلات و گرایش های کمی و کیفی افراد و خانوارهای ساکن مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

سد ، اسکان مجدد ، آثار اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، مدل سوآت ، سد گتوند علیا