کاهش اثرات زیان بار تنش زیست محیطی مس بر پارامترهای رشد و فیزیولوژیک گیاه کلزا با کاربرد خارجی تیامین

استفاده بیش از حد مواد شیمیایی زراعی مبتنی بر مس یکی از دلایل اصلی تجمع مس اضافی در خاک های کشاورزی است. عنصر مس در سطوح بهینه در خاک و به دنبال آن در گیاهان، رشد و نمو و فرآیندهای مهم فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان را تنظیم میکند. اگرچه در غلظت های بالاتر از غلظت بهینه، عنصر مس اثرات مضری را در گیاهان ای جاد میکند و در نهایت به کاهش رشد و بهره وری گیاهان منجر میشود. بررسی حاضر اثرات مخرب مس بر پارامترهای رشد و فیزیولوژیک گیاه کلزا و تاثر کاربرد خارجی تیامین بر بهبود این خسارات را بررسی می کند. در مطالعهی حاضر تاثیر کاربرد خارجی تیامین (۵۰ و ۷۵ میلی گرم بر لیتر) به صورت محلول پاشی بر اثرات نامطلوب مس (۲۰ ماکرومولار) در گیاه کلزا بررسی شد. به منظور انجام این پژوهش دانه رستهای ده روز ه گیاه کلزا در محیط کشت هیدروپونیک در شرایط کنترل شده تحت تیمارهای مس، تیامین و مخلوط مس و تیامین رشد داده شدند. نتایج نشان داد که وزن تر اندام هوایی و ریشه گیاهان تحت تنش عنصر مس به ترت یب ۳۰ و ۱۳ درصد نسبت به گیاهان کنترل کاهش یافت و استفاده از تیامین خارجی به همراه مس نتوانست این کاهش وزن را بهبود دهد. میزان مالون دی آلدئید در اندام هوایی گیاهان تحت تنش مس حدود ۵۳ درصد و در ریشه ۲۴ درصد نسبت به ریشه گیاه کنترل افزایش یافت. همچنین تنش مس سبب شد میزان پراکسید هیدروژن در اندام هوایی و ریشه گیاه کلزا نسبت به کنترل به ترتیب ۵ / ۲۲ و ۵ درصد افزایش یافت. استفاده از تیامین موجب کاهش میزان مالون دی آلدهید و پراکسید هیدروژن در گیاه تحت تنش عنصر مس شد و سبب بهبود این خسارت گردید.

کلیدواژه ها:

تیامین ، سمیت مس ، کلزا ، رشد ، پارامترهای فیزیولوژیک