اولویت بندی شاخص های توسعه شهری پایدار با استفاده از روش دلفی (مطالعه موردی: شهر مشهد)

برای دستیابی به توسعه پایدار؛ علاوه بر سایر مولفه ها؛ لازم است شهرها به عنوان نقاط و کانون های اصلی برای حل مشکلات جهانی توسعه پایدار مد نظر قرار گیرند. علی رغم وضوح آشکار معضلات اکولوژیکی و محیط زیستی و پیامدهایش، هیچ زمینه مشترکی برای یک الگو یا پارادایم شهر پایدار وجود ندارد و ابهامات زیادی در این رابطه به پیچیدگی شرایط می افزاید. با توجه به نتایج تحقیقات مختلف، محققان استدلال نموده اند که فرم شهرها و الگوی کاربری اراضی تعیین کنندگان اصلی موضوع پایداری شهری هستند. برای دستیابی به شهر پایدار چندین مدل مفهومی ارایه  شده است که هر یک از آن ها، دارای اهدافی متفاوت و گاهی متناقض هستند. در این تحقیق با مرور منابع مختلف داخلی و خارجی ۵۹ شاخص برای رسیدن به شهر پایدار تعیین گردید. با استفاده از روش دلفی در سه مرحله دریافت اطلاعات از ۱۲ متخصص و کارشناس و محاسبه توابع، درجه اهمیت و درصد اهمیت این شاخص ها اولویت بندی شدند. تجزیه و تحلیل ها نشان داد که از این ۵۹ شاخص، براساس نظر کارشناسان، شاخص های کاهش ترافیک، حفاظت از کیفیت آب و بهبود کیفیت هوا، به ترتیب با درصد اهمیت ۳/۳۶، ۳/۳۵و ۶/۳۴ در اولویت های اول تا سوم در گروه اهداف محیط زیستی، به عنوان شاخص های اولیه برای رسیدن به شهر پایدار هستند. از سوی دیگر، شاخص اطمینان از وجود ظرفیت توسعه مناسب و کافی در بازار سهام در گروه اهداف اقتصادی با ۶/۱۸ درصد اهمیت از شرایط لازم برخوردار نبود و حذف گردید.

کلیدواژه ها:

توسعه شهری پایدار ، روش دلفی ، اولویت بندی شاخص پایداری ، شهرنشینی