بازکاوی ظاهر قرآن در اندیشه تفسیری علامه طباطبایی

موضوع ظاهر قرآن، از چهارجهت از اهمیت شایانی در گستره المیزان برخوردار است: طرح اندیشه های نوین تفسیری ، نقد آرای تفسیری بر اساس نقش ظاهر قرآن، بازخوانی چگونگی اثبات اصل حجیت ظاهر وچگونگی تشخیص ظهوردرالمیزان، محورهایی است که مقوله ظاهر قرآن در تفسیر المیزان بر اساس آن صورتبندی شده است.غایتی که این نوشتار در پی آن است، افزون بر بازکاوی نقش ظاهر آیات قرآن در رویکرد تفسیری علامه طباطبایی و یافتن شیوهای که علامه میان نسبتهای عقل و روایات و دستاوردهای علمی با ظاهر قرآن در پرتو روش قرآن به قرآن یا خودروشنگری قرآن، برقرار میکند.این پژوهش که بر اساس روش توصیفی – تبیینی و با عطف به تفسیر المیزان سامان یافته به چنین نتایجی از رهیافت علامه طباطبایی به مساله ظاهر قرآن رسیده است.علامه در طرح اندیشه های نوین خود و نقد آرای تفسیری دیگران میکوشد آن را در چهارچوب مشخص ظاهر قرآن بپروراند و در خصوص چگونگی اثبات اصل حجیت ظاهر، طریق علمای اصول را میپیماید؛ اما سازوکار تشخیص ظهور در المیزان بدین شیوه جریان یافته است، که قرائن درون کلامی براساس روش تفسیری قرآن به قرآن و تبیان بودن یا خود روشنگری کلام الهی، نقش اصلی در فرایند این تشخیص ایفا میکند و قرائن برون کلامی به صورت تبعی و عرضی در معناشناسی ظاهر قرآن به کار گرفته می شوند.

کلیدواژه ها:

ظاهرقرآن ، سیره عقلا ، عقل ، دستاوردهای علمی ، علامه طباطبایی ، المیزان ، اندیشه تفسیری