ارزیابی کیفیت مولفه های تبیین کننده ی محیط یادگیری در آموزش رشته ی معماری (بررسی تطبیقی دانشگاه های فنی استانبول و هنر اسلامی تبریز)

یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده ی اثربخشی برنامه های درسی و آموزشی، محیط یادگیری مناسب در زمینه های محیط فیزیکی، محتوا و فرایند آموزشی و سازمان آموزشی می باشد. در این راستا، بررسی کیفیت محیط یادگیری می تواند جهت شناسایی وضعیت اثربخشی برنامه های آموزشی و برطرف نمودن کاستی های نظام آموزشی به منظور توانمندسازی فردی و حرفه ای دانشجویان موثر باشد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت مولفه های تبیین کننده ی محیط یادگیری در آموزش رشته ی معماری دانشگاه های فنی استانبول و هنر اسلامی تبریز است. روش تحقیق در پژوهش حاضر آمیخته و بهره گیری از رویکرد MMR (ترکیبی از روش های کمی-کیفی) با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد که در راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات در بخش کمی از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل دانشجویان معماری دانشگاه فنی استانبول و دانشگاه هنر اسلامی تبریز می باشد که در راستای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده و حجم نمونه برای هرکدام از دانشگاه ها ۳۸۴ نفر تعیین گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان تحقق متغیرهای کیفیت محیط یادگیری رشته ی معماری و به عبارتی متغیرهای محیط فیزیکی، محتوا و فرایند آموزشی و سازمان آموزشی در دانشگاه فنی استانبول ۵۲/۰، ۵۹/۰ و ۶۳/۰ و در دانشگاه هنر اسلامی تبریز ۶۵/۰، ۴۷/۰ و ۴۱/۰ می باشد. همچنین بر اساس مقدار بحرانی مدل ساختاری، محیط فیزیکی در هر دو دانشگاه مطلوب و محتوا و فرایند آموزشی و سازمان آموزشی در دانشگاه فنی استانبول مطلوب و در دانشگاه هنر اسلامی تبریز نامطلوب ارزیابی شده است. نتایج نیز نشان می دهد که در بعد فیزیکی، سرزندگی و کیفیت مناسبی در فضاهای درونی و بیرونی هر دو دانشگاه قابل مشاهده است و دانشجویان معماری نیز از کیفیت این فضا رضایت مطلوبی دارند. با این حال محتوا و فرایند آموزشی و همچنین سازمان آموزشی در دانشگاه فنی استانبول مطلوب و در دانشگاه هنر اسلامی تبریز نامطلوب می باشد.

کلیدواژه ها:

محیط یادگیری ، آموزش ، معماری ، دانشگاه فنی استانبول ، دانشگاه هنر اسلامی تبریز.