عوامل پیش بینی کننده استفاده از آفت کش ها در گلخانه داران شهرستان جیرفت، کرمان، ایران

مقدمه : روند افزایشی استفاده از سموم دفع آفات در بخش کشاورزی به ویژه برای حفاظت از محصولات در سراسر جهان وجود دارد . این مطالعه با هدف بررسی عوامل پیش بینی کننده استفاده از سموم در بین کشاورزان گلخانه ای شهرستان جیرفت کرمان انجام شد .روش: این مطالعه توصیفی- تحلیلی مقطعی بر روی ۲۸۰ کشاورز جنوب استان کرمان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد . ابزار پژوهش پرسشنامه ای شامل متغیرهای جمعیت شناختی و سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده TPB(شامل باور رفتاری ،انتظارات نتیجه، باورهای هنجاری، انگیزه اطاعت، کنترل رفتاری ادراک شده و قصد رفتاری)، روایی و پایایی بود. که به ترتیب با استفاده از پانل خبرگان و ضریب آلفای کرونباخ تایید شد . برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ۲۴ و آزمون های آماری ضریب همبستگی، کروسکال والیس و مدل سازی معادلات ساختاری SEM استفاده شد .یافته ها:یافته ها نشان داد که ۹۲/۱ درصد کشاورزان از آفت کش ها استفاده می کردند. بین باورهای هنجاری(r=۰.۲۵) ، قصد رفتاری(r=۰.۱۴)، مدیریت آفات (۱۴(r=۰. و سطح زیرکشت ۱۳(r=۰) با رفتار مصرف سموم همبستگی معناداری وجود داشت . براساس نتایجSEM ، سازه هایTPB ۲۸.۵ درصد قصد به کارگیری مدیریت افات، قصد رفتاری ۱.۲۶درصد به کارگیری مدیریت افات را پیش بینی کردند که در این میان مهمترین متغیر پیش بینی کننده قصد رفتاری شامل انگیزه اطاعت و باورهای هنجاری بود. در نهایت مدیریت افات ۲.۱ درصد استفاده از سموم افت کش را در کشاورزان پیش بینی کرد.نتیجه گیری:TPB میتواند عوامل موثر در کاربرد مدیریت تلفیقی آفات IPM را به منظور کاهش مصرف سموم پیش بینی کند . با توجه به اینکه کشت سالم تر محصولات کشاورزی متکی بر مصرف کمتر آفت کش ها در بین کشاورزان است، لازم است مسئولان و برنامه ریزان به برگزاری برنامه های آموزشی برای IPM در جهت کاهش مصرف سموم توجه داشته باشند

کلیدواژه ها:

مدیریت آفات ، آفت کش ها ، نظریه رفتار برنامه ریزی شده ، کشاورزان