ارزیابی و مقابله با ریسک های توزیع اقلام امدادی در بلایا طبیعی

توزیع اقلام امدادی یکی از کارکدهای اختصاصی و مهم فاز پاسخگویی به بحرانهای طبیعی می باشد. وقوع انحرافات معنی دار در عملیات توزیع می توانند باعث افزایش سطح هزینه های مالی و خسارتهای جانی سیستم مدیریت بحران شود. تخمین نادرست از تقاضا، عدم شناسایی صحیح افراد آسیب دیده، وقوع مشکلات امنیتی در حین توزیع اقلام، تخصیص غیر بهینه اقلام به مردم آسیب دیده از جمله انحرافاتی هستند که در بحرانهای گذشته به دفعات شاهد وقوع آنها بوده ایم. مقاله حاضر با هدف شناسایی و تحلیل ریسکهای توزیع اقلام امدادی در جمعیت هلال احمر کشور صورت پذیرفته است. تکنیک تجزیه و تحلیل حالات بالقوه خطاء و اثرات آن به عنوان چارچوب اصلی تحقیق جهت شناسایی و ارزیابی ریسکهای فرایند توزیع بکارگرفته شده است. در این مقاله عملیات توزیع به سه فرایند اصلی ارزیابی بحران، تحلیل سانحه و تصمیم گیری توسط فرماندهی و توزیع اقلام امدادی تقسیم شده است و فعالیتهای مرتبط با هر فرایند مشخص شده است. تعداد کل ریسکهای شناسایی شده سه فرایند شامل ۱۰۴ خطاء بالقوه بوده است. بعد از اجرای فاز ارزیابی ریسک، ۲۰ درصد ریسکهای شناسایی شده غیر قابل قبول درنظر گرفته شدند. پیامد حدود ۸۰ درصد از ریسکها تاخیر زمانی، ایجاد اختلال در فرایند توزیع و دوباره کاری فعالیتها تحلیل شدند. با توجه بالا بودن سطح نمرات ریسکهای شناسایی می توان نتیجه گیری نمود مکانیزم های کنترل جاری درجمعیت هلال احمر کشور از کارایی مناسب برخوردار نبوده و نیازمند اصلاح و بازنگری جدی می باشند. بیشترین سهم از راهکارهای پیشنهاد شده مربوط به بحث طراحی سیستمهای اطلاعاتی در حوزه های مختلف عملیات توزیع  با ۲۵ تکرار می باشد که این موضوع اهمیت مکانیزه کردن فرایند های مرتبط با عملیات توزیع و استفاده از فناوری های نوین را گوشزد می نماید. چارچوب پیشنهادی این مقاله قابلیت بکارگیری در شناسایی و ارزیابی ریسک های کارکردهای فاز پاسخگویی سایر سازمانهای متولی مدیریت بحران را دارا می باشد.

کلیدواژه ها:

Risk assessment ، Disaster relief distribution ، Humanitarian supply chain ، Failure mode and effects analysis ، ارزیابی ریسک ، توزیع اقلام امدادی ، زنجیره تامین بشردوستانه ، تجزیه و تحلیل خطاء و اثرات آن