تعیین جایگاههای کنترل ژنتیکی شاخص های تحمل به خشکی مرحله گیاهچه در گندم نان با استفاده از یک جمعیت دابلهاپلوئید

به منظور تعیین جایگاههای کنترل ژنتیکی شاخص های تحمل به خشکی مرحله گیاهچه در گندم نان از جامعهی دابلهاپلوئید استفاده گردید. به این منظور 99 لاین دابلهاپلوئید به همراه والدین آنها 32ES و CK در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و دو سطح بدون تنش خشکی و تنش خشکی 12% پلیاتیلن گلیکول در مرحله گیاهچه ارزیابی گردید. نتایج ارزیابی فنوتیپی نشان داد که میانگین مربعات ژنوتیپها برای کلیه شاخصهای مرتبط با تنش خشکی شامل: شاخص تنش جوانهزنی GSI شاخص کاهش درصد جوانه زنی RPG شاخص حساسیت به خشکی وزن خشک ساقه، شاخص حساسیت به خشکی وزن خشک ریشه ، شاخص مقاومت طول کلئوپتیل ، شاخص مقاومت طول ساقهچه، شاخص مقاومت طول ریشهچه و شاخص مقاومت تعداد ریشه معنیدار بود، برای تمامی این ویژگ یها، برخی لاین ها نسبت به والدین تفکیک متجاوز نشان دادند. مکان یابی ژنی ( تجزیه QTL ) بیانگر وجود مکا نهایی روی کروموزومهای 2D،6B ،3B ،2B ،1B ،7A ،5A ،4A ،2A و 5D می باشد که در کنترل این شاخ صها نقش دارند که در برخی موارد همچون مکانی بروی کروموزم 4A چندین ویژگی را تحت تاثیر قرار میداد. بیشترین تعداد QTL شناسایی شده ( هفت QTL ) مربوط به شاخص حساسیت به تنش وزن خشک ریشه بود. میزان تنوع فنوتیپی پوشش داده شده این شاخص ها توسط مکا نهای ژنی شناسایی شده بین 3/94 تا 51/98 درصد متغیر بود. نتایج این پژوهش می تواتد در شناخت بهتر از ماهیت ژنتیکی تحمل به خشکی در مرحله گیاهچه گندم نان کمک کند.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، تنش خشکی ، گیاهچه ، شاخص های تحمل QTL