ارزیابی وضعیت فعلی بیابان زایی در شمال غرب یزد با استفاده از مدل MICD

بیابان زایی به عنوان سومین چالش مهم جهانی در قرن ۲۱، اثرات پیچیده و متنوعی از جمله کاهش امنیت غذایی و سلامت انسانی، خشک سالی و طوفان های شدید و وسیع وگرد و غبار را از خود برجای می گذارد. ارزیابی خطر بیابان زایی، برنامه ریزی و مدیریت لازم را برای پیشگیری و کنترل آن در آینده فراهم می کند. مطالعات علمی متنوعی برای ارزیابی و پهنه بندی بیابان زایی در نقاط مختلف دنیا انجام گرفته که منجر به ارائه تکنیک های کمی زیادی شده است که از میان آنها، مدل MICD مبتنی بر فرسایش بادی، برای منطقه شمال غرب یزد انتخاب و بر اساس آن نقشه کمی و کیفی وضعیت فعلی بیابان زایی تهیه گردید. در این پژوهش ابتدا به کمک مطالعات پایه، نقشه واحدهای کاری بیابان در منطقه مشخص گردید و سپس در هریک از آنها، اقدام به امتیازدهی شاخص ها و ارزیابی خطر بیابان زایی شد. بر اساس نتایج به دست آمده منطقه پژوهشی در ۵ کلاس: آرام، کم، متوسط، شدید و اوج طبقه بندی شد. بیش از %۹۰ منطقه پژوهشی در کلاس شدید و متوسط از نظر بیابان زایی قرارگرفته است به طوری که کلاس شدید %۶۸/۸ و کلاس متوسط % ۲۶/۱۳از وسعت منطقه را شامل می شوند. بیشترین و کمترین امتیاز بیابان زایی مربوط به واحد کاری تپه های ماسه ای و توده سنگی به ترتیب با ارزش عددی ۲۶/۹ و ۵/۶، و کلاس کیفی اوج و کم می باشد.

کلیدواژه ها:

بیابان زایی ، شمال غرب یزد ، فرسایش بادی ، پتانسیل فعلی ، واحد کاری ، MICD