مقایسه روند فراگیری حروف اضافه از منظر شبکه شعاعی در کودکان گروه سنی الف و ب

یکی از مباحث مطرح شده در زبان­شناسی شناختی بحث شبکه ­شعاعی است. اصطلاح شبکه ­شعاعی برای نخستین بار توسط جورج لیکاف و بروگمان مطرح شد. شبکه شعاعی به گروهی از کلمات گفته می شود که از نظر معنا، مفهوم و تعبیر شبکه­ایی را تشکیل می­دهند؛ کلماتی که هم معانی گوناگون دارند و هم به صورت شعاعی دارای مقولات مرتبط هستند. در این نظریه، یک معنا به عنوان معنای مرکزی یا سرنمون می­باشد و معانی دیگر مانند شعاع­هایی که از معنای اصلی و پیش­نمونه ساطع شده­اند در حاشیه قرار می­گیرند. در بررسی وضع موجود روی شبکه شعاعی کارهای محدودی انجام گرفته است، نگارنده خللی را در ادبیات کودکان مشاهده می­کند. به این ترتیب که ادبیات کودکان در زمینه شبکه شعاعی در کانون توجه زبان­شناسان شناختی قرار نگرفته است. داستان­نویسان در حوزه­ کودکان می­توانند از دستاوردهای این پژوهش استفاده کنند. هدف از این پژوهش مقایسه روند فراگیری حروف اضافه (از، در، به و با ) از منظر شبکه شعاعی در کودکان گروه سنی الف و ب، به وسیله نظریه­ مراحل رشد و یادگیری زبان کودک است. تحقیق حاضر به شیوه­ توصیفی _تحلیلی در چارچوب نظری معنی­شناسی شناختی می­باشد. جامعه پژوهش شامل ۴۰ کودک از سنین ۲ تا ۹ سال است که برای هر سن به صورت مجزا ۵ کودک انتخاب شده است. برای گردآوری داده­های این پژوهش یعنی بررسی گفتار طبیعی کودکان از روش میدانی(فیلم­های اینستاگرام ) استفاده شده است. علت پر­بسامد یا کم­بسامد بودن داده­ها با استفاده از نظریه مراحل رشد زبان کودک (برونر ۱۹۹۵) تعیین گردیده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که حرف­اضافه "به" با معنای "مخاطب قرار دادن کسی یا ارتباط با کسی یا چیزی" بالاترین بسامد را در گروه سنی الف و ب دارد. علت بسامد بالای این حرف ­اضافه به این دلیل است که کودکان در این دو گروه سنی هدفشان از صحبت کردن ایجاد ارتباط با افراد می­باشد. آنها می­خواهند بیشتر با مخاطبان ارتباط برقرار کنند. در گروه سنی "الف" حرف ­اضافه "در" پایین­ترین بسامد را در بین حروف ­اضافه دیگر دارد. به این دلیل که کودکان هنوز مفهوم حجم و گنجایش را به طور کامل درک نمی­کنند به همین دلیل کمتر از این حرف ­اضافه استفاده می­کنند. از دیدگاه نظریه شناختی برونر کودکان در گروه سنی الف در مرحله بازنمایی حرکتی و تصویری هستند. و در گروه سنی ب در مرحله بازنمایی نمادی قرار دارند.

کلیدواژه ها:

Cognitive Linguistics ، Cognitive Semantics ، Redial Network ، Bruner's Cognitive Theory (۱۹۹۵) ، Stages of Cognitive development ، زبان شناسی شناختی ، معنی شناسی شناختی ، شبکه شعاعی ، نظریه شناختی برونر ، مراحل رشد شناختی