بررسی تطبیقی الگوهای پراکنده رویی شهری در ایران و جهان به منظور ارائه راهکارهایی جهت کنترل و مدیریت آن

پراکنده رویی یک مشکل فراگیر است که در سراسر جهان اثرات منفی خود را نشان میدهد. این پدیده به تجمع ناهنجار سکونتگاه ها، تغییرات ناپایدار در طرح شهری افزایش هزینه ها در زیر ساخت ها و خدمات عمومی تلفات زیست محیطی و کاهش کیفیت زندگی منجر میشود. بنابراین، بررسی الگوهای پراکنده رویی و ارائه راهکارهای کنترل و مدیریت آن اهمیت بالایی دارد. هدف این مقاله بررسی تطبیقی الگوهای پراکنده رویی در ایران و جهان به صورت کاربردی و با روش تحقیق توصیفی تحلیل به ارائه راهکارهایی جهت کنترل و مدیریت پدیده پراکنده رویی در دو سطح ملی و محلی با بررسی نمونه های داخلی از حمله یزد رشت ارومیه اصفهان تبریز خراسان شمالی زنجان ساری شیراز قزوین، قائم شهر قم باسوج، تهران، کلات نادر و همچنین نمونه های خارجی هنگ کنگ امستردام و احمد آباد هند پرداخته است. برای این منظور ابتدا الگوهای پراکنده رویی در برخی از کشورهای جهان مورد مطالعه قرار گرفته و تجربیات مفید در کنترل و مدیریت این پدیده مورد بررسی قرار گرفته است. سپس راهکارهای شامل تدوین و اجرای سیاستها و قوانین مناسب در حوزه توسعه شهری ایجاد سازوکارهای مالی و مالکیتی مناسب برای جلوگیری از پراکنده سازی توسعه حمل و نقل عمومی و برنامه ریزی شهری هوشمند در سطح ملی و راهکارهایی شامل توسعه سازوکارهای همکاری بین نهادها و جامعه محلی ارتقای نقش مشارکت شهروندان در فرایند تصمیم گیری شهری و توسعه سازمانهای محلی برای پیشبرد راهکارهای مدیریت پراکنده رویی در سطوح محلی پیشنهاد شده است. در این راستا با توجه به اهمیت موضوع پراکنده رویی و تاثیرات منفی آن بر جامعه و محیط زیست، امید است این پژوهش به مدیران شهری، برنامه ریزان شهری محققان و سیاست گذاران کمک کند تا با استفاده از الگوها و تجربیات موجود در دیگر کشورها راهکارهای مناسبی برای کنترل و مدیریت پراکنده رویی در ایران ارائه دهند.

کلیدواژه ها:

بررسی تطبیقی پراکنده رویی شهری راهکارهای ملی و محلی نمونه های ایرانی ، نمونه های جهانی