مسئولیتی به وسعت تالاب: حقابه ای به قدمت هامون

این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی در پی بررسی تعهدات و مسئولیت جامعه بین المللی، تعهدات دولت ایران و تعهدات دولتهمجوار در زمینه حل مشکلات حقابه هامون و نجات تالاب بین المللی هامون است. هرچند در زمینه حل مشکلات حقابه هامونمیتوان به مسئولیت بین المللی دولت افغانستان استناد کرد، اما به نظر میرسد در وضعیت فعلی و با توجه به تجربیات گذشته وعملکرد دولت افغانستان نسبت به رعایت اصول حقوق بین الملل، احیا و بازگشت زندگی دوباره تالاب هامون در گرو تعامل ودیپلماسی مناسب با کشور افغانستان است. در حوزه آبریز تالاب هامون باید یک همکاری مشترک قوی و منسجم بین کشور ایرانو افغانستان شکل بگیرد تا بتوانیم هامون را نجات دهیم. رایزنی و دیپلماسی مناسب با کشور افغانستان برای گرفتن حقابه متعلق به تالاب هامون صرفا با اتکا به تعهدات مندرج در معاهده «اب رود هیرمند» بین ایران و افغانستان و اسناد بین المللی و اثبات مسئولیت بین المللی هرچند ممکن و قطعی است اما هیچ تضمینی به عدم تکرار نقض و عدم اجرای رای داوری با استناد به دوعنصر امکان پذیر نبودن و متناسب نبودن، از سوی طرف افغانی نیست. اما میتوان با یک دیپلماسی ترکیبی متشکل از دیپلماسی آب و دیپلماسی اقتصادی نوعی دیپلماسی برد- برد را شکل داده و زمینه را برای «همکاری اقتصادی» و سپس توافق برای پرداخت حقابه ایران از هیرمند فراهم کرد.

کلیدواژه ها:

تالاب ، هیرمند ، هامون ، حقابه ، حقوق بین الملل.