کاربرد گیاهان دارویی در دامپزشکی

صنعت دام و طیور کشور جهت پاسخگویی به نیازهای روزافزون جوامع بشری به منابع پروتئین حیوانی دارای رشد چشمگیری بوده است. از دیرباز امداری و کشاورزی دو بخش جدایی ناپذیر هستند و تاثیر زیادی بر اقتصاد ملی دارد، چالش بزرگ متخصصان تغذیه حیوانات و دامپزشکان نگه داری دام سالم می باشد. دامپزشکی سنتی (اتنووتریناری) علم استفاده از گیاهان دارویی و اعمال روش های سنتی برای حفظ سلامت، بهداشت و دران دام های بیمار است. از طرف دیگر، در جهان امروزی نگهداری صنعتی دام و طیور در ابعاد وسیع و به صورت فشرده، امکان بروز بیماریها را افزایش داده که جهت کاهش میزان وقوع این بیماریها و نیز کمک به افزایش رشد و بهبود صفات تولیدی از مواد شیمیایی مختلف از جمله آنتی بیوتیک ها در واحدهای پرورش دام و طیور استفاده می شود که امروزه استفاده از آنتی بیوتیک های محرک رشد به دلیل احتمال بروز مقاومت باکتریایی و همچنین انتقال از طریق فراورده های تولیدی به مصرف کنندگان با محدودیت مواجه شده است. در همین ارتباط گیاهان دارویی با اثرات ضد میکروبی و همچنین کاهش دهنده لیپیدهای سرمی به عنوان جایگزین های مناسبی برای آنتی بیوتیک ها مطرح شده اند. استفاده از گیاهان دارویی برای بهبود هضم و محرک رشد، عملکرد بالاتر تولید گوشت (گونه های غنی از فلاونوئید)، ضد میکروبی (ایمونن، سینامالدئید، کارواکرول)، ضد التهابی (گونه های دارای ترکیبات فنلی و فلاونوئیدها)، آنتی اکسیدان (گونه های دارای ترکیبات فنلی)، افزایش ایمنی (گونه های غنی از فلاونوئیدها، ویتامین C، کاروتنوئیدها)، باید در تغذیه دام به عنوان غذای سالم مورد استفاده قرار گیرد. مزایای استفاده از گیاهان دارویی در دامداری دسترسی آسان، هزینه کم، سازگاری با محیط و عدم عوارض جانبی در مقایسه با داروهای آنتی بیوتیکی متداول می باشد و محدودیت های آن این است که این ترکیبات پیچیده هستند و به راحتی استانداردسازی نمی شوند، شرایط اقلیمی و روش برداشت نیز بر ترکیب گیاه اثرگذار است که باید نظر قرار گیرد. از جمله گیاهان مورد استفاده دامداران و عشایر ایران آویشن، مورد تلخ، لیمو، پونه، خارشتر، رازیانه، سماق، مورد، گل میخک، ریواس و ... می باشد. در این تحقیق به طور کامل خواص بسیاری از گیاهان دارویی مطالعه شده در زمینه درمان و پیشگیری از بیماریها و همچنین کیفیت محصولات دامی و طیوری مورد بررسی و کنکاش قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، دامداری ، دامپزشکی