بازشناسی رویکردهای سازه ای و آرایه های تزئینی بناهای عبادی گوتیگ در قیاس با مبانیمعماری اسلامی در ایران هم عصر

مقاله حاضر در بخش نخست به مبانی نظری کوتاه در مورد ویژگی های سازه ای و فرمی و تزیینات سبک اشاره می گردد در بخش دوم به بررسی نقش اندام های مورد استفاده پرداخته و در نهایت نتیجه کل را در قالب تحلیل خصوصیات آنها ارائه می دهد . با در نظرگرفتن جایگاه تزئینات در معماری به عنوان عاملی عینی که نشان دهنده ی شیوه ی تفکر، نوع اعتقادات و سبک زندگی هردوره می باشد و به ویژه در بناهای مذهبی (کلیسا و مسجد که) کارکردی فراتر از زیباسازی بنا پیدا می کنند همچنینبا توجه به جایگاه ویژه ی این بناهای مذهبی در حاکمیت ها براساس تفکر دینی و با پذیرفتن اینکه دوره ی حاکمیت دینی کلیسا در اروپا، دوران گوتیک را در بر می گیرد و یکی از نقاط اوج حاکمیت دینی در ایران، دوره ی ایلخانی و سلجوقی بوده است و به طبع در هر دوی این دوران که از نظر تاریخی حدود قرن ۱۳ تا ۱۱ میلادی را شامل می شوند، ساخت مسجد و کلیسا در راس امور عمرانی قرار داشته، لذا عمده بررسی ها به این دوران تعلق دارد. توجها به اینکه ظهور و بروز آیین مسیحیت، تنها در مسائل کلامی و فلسفی نبوده و هنر نیز به عنوان یکی از عرصه هایی که مسیحیت می توانست آموزه های خود را در این بستر عرضه نماید. موجب گردید تا با استفاده از شمایل نمادها، و نشانه ها و در ادامه با ظهور با سیلیک ها و ساختمان های عظیمی همچون کلیسای جامع گوتیک، تحقق یابد. نقاشی، پیکرتراشی و معماری سه رکن بنیادی این ظهوران بودند که در خدمت ساخت کلیساهای جامع قرار گرفتند. مع الوصف معماری گوتیک به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود از جمله قوس های نوک تیز طاق های بلند و پنجره های رنگی و ... در کنار این زیبایی ها احساس خوف، ترس و خشم را نیز در خود نهفته است. در مقابل معماری اسلامی نیز با به کارگیری نقوش هندسی پیچیده و زیبا تزئینات کاشی کاری بنا، خوشنویسی و کتیبه نگاری و با استفاده از آیات قران و احادیث به عنوان عناصر تزئینی آرایه های مقرنس برای ایجاد فضایی معنوی و آرامش بخش بر پایه اصولی مانند وحدت، سادگی تناسب، معنویت، کارکرد و تنوع بنا شده است.

کلیدواژه ها:

معماری گوتی ، معماری اسلامی ، رویکردهای سازه ای ، آرایه های تزئینی ، کلیسا ، مساجا