برآورد ریسک سرطان زایی دستگاه تنفس توسط ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کم تر از ۲/۵ میکرون (PM۲.۵) در مناطق مختلف شهر تهران در دهه ۹۰

چکیده زمینه و اهداف: یکی از آلاینده های هوا، ذرات معلق هستند؛ که مواجهه با آن ها طیف وسیعی از اثرات بهداشتی را به دنبال دارد. هدف مطالعه حاضر، بررسی میزان ریسک سرطان زایی دستگاه تنفس توسط ذرات معلق با قطرآئرودینامیکی کم تر از۲/۵ میکرون(PM۲.۵) در مناطق مختلف شهر تهران در دهه ۹۰ بود. مواد و روش ها: اطلاعات مربوط به غلظت ذرات معلق (PM۲.۵) از ۲۴ ایستگاه سنجش کنترل کیفیت هوای تهران احصاء گردید. اطلاعات مربوط به میزان بروز سرطان دستگاه تنفس نیز از گزارش کشوری برنامه ملی ثبت سرطان استخراج شد و داده های مربوط به جمعیت در ۲۲ منطقه شهر تهران در طی سال های مورد مطالعه از مرکز آمار ایران تهیه گردید. رعایت ملاحظات اخلاقی در تمام مراحل اجرای مطالعه درنظر گرفته شد. یافته ها: نتایج مطالعه انجام شده نشان داد میانگین غلظت سالیانه (PM۲.۵) در ۲۲ منطقه کلان شهر تهران در طی سال های مورد مطالعه از استانداردهای سازمان جهانی بهداشت و همچنین استاندارد کشوری تجاوز کرده است. بیشترین سهم قابل انتساب بروز سرطان دستگاه تنفس به دلیل ذرات معلق (PM۲.۵) مربوط به سال ۱۳۹۰ (۰/۱۸) بوده، منطقه ۱۹ شهرداری تهران در بین سایر مناطق بیشترین ریسک مذکور را دارا است (۰/۱۹)؛ در سال ۱۳۹۶ بیشترین بروز سرطان دستگاه تنفس منتسب به ذرات معلق (PM۲.۵) در تهران دیده شده است (۱۵۲) که بیشترین مورد آن مربوط به منطقه ۴ شهرداری تهران است (۱۳). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش غلظت ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی کم تر از ۲/۵ میکرون و تراکم جمعیت در مناطق آلوده سبب افزایش میزان ریسک سرطان دستگاه تنفس می گردد. کلمات کلیدی: ارزیابی ریسک، سرطان زایی، ذرات معلق، تهران