ارزیابی مدل هیدرولوژیکی VIC در شبیه سازی رواناب با استفاده از پایگاه داده های بارش اقلیمی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز حبله رود

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 22

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWEM-16-2_004

تاریخ نمایه سازی: 31 تیر 1403

چکیده مقاله:

مقدمه مدل سازی هیدرولوژیکی، جهت شبیه سازی رواناب برای یک دوره بلندمدت در راستای مطالعات اقلیمی از اهمیت بالایی در مدیریت منابع آب حوزه آبخیز برخوردار است. این دسته از شبیه سازی ها، نیاز به داده های ورودی با طول دوره بلندتر دارد که در مناطق دورافتاده و صعب العبور که دارای کمبود داده هستند، قابل انجام نیست. داده های بارش اقلیمی با طول دوره بلند در دو دهه اخیر کارایی زیادی از خود نشان داده اند.   مواد و روش ها در این پژوهش، با استفاده از سه داده بارش اقلیمی APHRODITE، PERSIANN-CDR و ERA۵-Land و داده بارش درون یابی شده ایستگاه های باران سنجی با روش (IDW) شبیه سازی رواناب در حوزه آبخیز حبله رود در دوره ۱۹۹۶-۱۹۹۲ پرداخته شد. مدل هیدرولوژیکی نیمه توزیعی (VIC) در این مطالعه، در حالت تعادل آبی با هدف بهینه سازی ضریب کارایی  (KGE)مورد استفاده قرار گرفت. جهت ارزیابی دقت داده های بارش هر پایگاه داده در مقیاس سلول، از روش IDW استفاده شد.   نتایج و بحث نتایج نشان داد پایگاه APHRODITE بیشترین دقت و PERSIANN-CDR کمترین دقت را داشته است. همچنین، نتایج شبیه سازی رواناب نشان داد مدل هیدرولوژیکی VIC در مقیاس روزانه و ماهانه توانایی مناسبی در شبیه سازی رواناب دارد. میزان شاخص کارایی KGE رواناب شبیه سازی شده روزانه با استفاده از بارش مشاهداتی در دوره واسنجی برابر با ۷۸/۰ و در دوره صحت سنجی برابر با ۰.۷۶ بود. نتایج ارزیابی رواناب شبیه سازی شده توسط داده های بارش اقلیمی نشان داد، داده بارش ماهواره ای PERSIANN-CDR باوجود اینکه دقت کمتری در تشخیص میزان بارش داشت، عملکرد بهتری در شبیه سازی رواناب دارد. به طوری که میزان KGE برای این داده در مقیاس روزانه در دوره واسنجی برابر با ۰.۶۴ و در دوره صحت سنجی برابر با ۰.۷۷ به دست آمد. داده بارش APHRODITE که یک داده بارش بر اساس ایستگاه های زمینی است، با شاخص KGE برابر با ۰.۶۲ در دوره واسنجی و ۰.۷۵ در دوره صحت سنجی در رده دوم قرار گرفت. داده بارش ERA۵-Land که یک داده بازتحلیل شده است در رده سوم قرار گرفت که شاخص KGE برابر با ۰.۵ در دوره واسنجی و ۰.۶۶ در دوره صحت سنجی بود.   نتیجه گیری نتایج این پژوهش نشان داد، داده های بارش اقلیمی در حوضه های فاقد شبکه منظم یا با طول دوره کوتاه مدت از داده ها، می توانند عملکرد مناسبی و مشابه با داده های بارش ایستگاه های زمینی داشته و در مطالعات مدیریت حوزه آبخیر با هزینه کم و دقت مناسب مورد استفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حسین صالحی

دانشجوی دکتری، دانشکده فیزیک، دانشگاه ترنتو، ترنتو، ایتالیا

سعید قره چلو

استادیار گروه نقشه برداری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

سعید گلیان

محقق ارشد، موسسه SKR، کاردیف، انگلستان

محمدرضا رنجبری

دانشجو دکتری، دانشکده عمران، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

عماد محجوبی

استادیار گروه مهندسی آب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ashouri, H., Hsu, K.-L., Sorooshian, S., Braithwaite, D.K., Knapp, K.R., ...
  • Dang, T.D., Vu, D.T., Chowdhury, A.F.M.K., Galelli, S., ۲۰۲۰. A ...
  • Deb, K., Pratap, A., Agarwal, S., Meyarivan, T., ۲۰۰۲. A ...
  • Dwarakish, G., Ganasri, B., ۲۰۱۵. Impact of land use change ...
  • Ghoreishi GharahTikan, S., Gharechelou, S., Mahjoobi, E., Golian, S., Salehi, ...
  • Gupta, H.V., Kling, H., Yilmaz, K.K., Martinez, G.F., ۲۰۰۹. Decomposition ...
  • Islam, M.S., Oki, T., Kanae, S., Hanasaki, N., Agata, Y., ...
  • Kauffeldt, A., Wetterhall, F., Pappenberger, F., Salamon, P., Thielen, J., ...
  • Li, Q., Yu, X., Xin, Z., Sun, Y., ۲۰۱۳. Modeling ...
  • Liang, J., Liu, Q., Zhang, H., Li, X., Qian, Z., ...
  • Liang, X., Lettenmaier, D.P., Wood, E.F., Burges, S.J., ۱۹۹۴. A ...
  • Markert, K.N., Griffin, R.E., Limaye, A S., McNider, R.T., ۲۰۱۸. ...
  • Martin, E., Gascoin, S., Grusson, Y., Murgue, C., Bardeau, M., ...
  • Mauser, W., Bach, H., ۲۰۰۹. PROMET–Large scale distributed hydrological modelling ...
  • Muñoz-Sabater, J., Dutra, E., Agustí-Panareda, A., Albergel, C., Arduini, G., ...
  • Nachtergaele, F., Velthuizen, H., Verelst, L., Wiberg, D., ۲۰۰۹. Harmonized ...
  • Nepal, S., Krause, P., Flügel, W.A., Fink, M., Fischer, C., ...
  • Sabzi, H.Z., Moreno, H.A., Fovargue, R., Xue, X., Hong, Y., ...
  • Salehi, H., Sadeghi, M., Golian, S., Nguyen, P., Murphy, C., ...
  • Sayama, T., McDonnell, J.J., ۲۰۰۹. A new time‐space accounting scheme ...
  • Schulzweida, U., Kornblueh, L., Quast, R., ۲۰۰۶. CDO user’s guide. ...
  • Shayeghi, A., Azizian, A., Brocca, L., ۲۰۲۰. Reliability of reanalysis ...
  • Strahler, A.H., Muller, J., Lucht, W., Schaaf, C., Tsang, T., ...
  • Sulla-Menashe, D., Friedl, M.A., ۲۰۱۸. User guide to collection ۶ ...
  • Wang, W., Shao, Q., Yang, T., Peng, S., Xing, W., ...
  • نمایش کامل مراجع