معماری شهری و الگوی فضایی حسینیه های شهر تفت به مثابه مصداقی از فضای جمعی ایرانی اسلامی مطالعه ای مبتنی بر رویکرد تحلیلی و نظریه گراف

در عصر حاضر توسعه شهری و برنامه ریزی موثر از مسائل کلیدی جامعه های جهانی محسوب می شوند. در این راستا، هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل ماهیت و الگوی کالبد فضای حسینیه ها، به منزله یک فضای جمعی ایرانی اسلامی، در شهر تفت، با استفاده از رویکرد چندروشی، از جمله نظریه گراف، است. در این پژوهش که در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد، با بهره گیری از روش «آمار فضایی»، تجزیه وتحلیل تجسم جغرافیای سه بعدی، و همچنین برداشت های میدانی، به بررسی جوانب مختلف فضای حسینیه ها پرداخته می شود، نتایج حاصل از تحلیل و بررسی مولفه های کیفیت فضای حسینیه ها بررسی و مشخص می شود که این مولفه ها با الگوی کالبد فضایی هم ارزند و به مثابه نتیجه ای از خط مشی ها و اصولی چون مرکزیت، محصوریت، و ارتباط شکل گرفته اند. این تحلیل ها نشان می دهد که ارتقای کیفیت فضای حسینیه ها نه تنها به تسهیل روند تطابق با الگوی کالبد آنها و رفتار فضا می انجامد، بلکه با تاکید بر اصول و مبانی شهرسازی، به خلق فضاهای عمومی شهری بهینه کمک می کند. با توجه به نتایج این تحقیق، پیشنهاد می شود که در طراحی و برنامه ریزی فضاهای عمومی شهری، از تجربیات و مولفه های کیفیت مشابهی که در حسینیه ها شناسایی شده است، بهره برداری شود. این اقدام با استفاده از اصول مهمی چون مرکزیت، محصوریت، و ارتباط، باعث ایجاد فضاهای جمعی و هم ارز در شهرها خواهد شد و درنهایت بهبود کیفیت زندگی شهروندان را تسهیل می کند.

کلیدواژه ها:

الگوی کالبد ، نظریه گراف ، روش آمار فضایی ، فضای جمعی ایرانی اسلامی ، اصول فضایی شهر ایرانی